Esque vos sape, que un del plus sovente parolas de nostre epocha moderne de telecommunication "hallo" origina del parola (phrase) hungare "Hallod?" ("Esque tu lo audi?") Quando Tivadar Puskás (pron. Pushkaash) presentava su invention ante un grande publico, le central telephonic, ille usava un de iste expressiones: "Hallod?" ("Esque tu lo audi?") o "Hallom!" (Io lo audi.) Le occidentales apprendeva immediatemente iste parola e comenciava usar lo postea in lor communicationes telephonic.Fonte: "Verda Lando", le blog esperantophone de "Karesema" (il sembla, que le entrata es removite desde alora - nota de P. K. in augusto 2006). Illa apprendeva le information de un revista de esperanto.
Io mesme anque non sapeva isto, io lo ha legite justo ora, ante minutas.
Io ha referite super le invention de Tivadar Puskás e super le inventiones de altere hungaros in mi presentation in Asa, Svedia, in le quadros del conferentia international de interlingua. (Le presentation se lege hic, ma si alicuno vole, io va inviar le o la un version pdf augmentate con le photos presentate in Svedia). Iste referentia al origine del parola "Hallo!" in connexion con le invention hungare del central telephonic io non ancora ha sapite, pro isto illo non se trova in iste documento, naturalmente.
Nos pote observar hic un augmentation del signification: in le germano on usa iste parola non solmente pro telephonar, ma in le senso "Salute!"; equalmente, como in le anglese on usa le "Hello!".
Dunque de facto milliardos de homines usa iste parola de origine hungare cata die e assatis soventemente intra un die!
Il era un philosopho german, J. G. Herder in le 18ve seculo, qui prophetisava le disparition del lingua hungare. On pote vider, ille non habeva ration. Si totevia ille haberea ration, anque alora al minus iste parola hungare superviverea!
4 comments:
Etymologia es multo interessante. Ma regrettabilemente le blog esperantista ha repetite un vetule historia, que non ha le appoio del etymologistas. Existe anque altere theorias, p.ex. le parola francese "allons!". Ma le similantia de "hallo" con allons, hallod e hallom es coincidental. Le hallo del telephono es un parola anglese attestate ja in 1588. ("Hello" es un forma de origine american, durante que le vetule formas anglese es "hallo" e "hullo".)
Morten S.
intermosvends.blogspot.com
Car Morten!
Si tu es active in iste sabbato vespere, proque tu non veniva in le canal de interlingua in le cliente Discussioni del rete IRC? Ah, tu non lege le lista de discussiones, INTERLNG, ubi io annuncia le datos e le cosas technic del chat. Forsan un de mi sequente entratas va ager se del chat de interlingua.
Si, le historia non ha le appoio del etymologistas, nam cata vice, quando il se tracta de hungaros, le responsas es ja preste a negar los o pinger lor cosas in un color negative (o simplemente silentar super illos). Io non sape, que significa allons, ma le hungare "hall(ani)" ha un significato con multe connexiones con le telephonar. Justo le derivation francese non ha assatis de appoio, proque il es improbabile, que on adde un h- in le altere linguas a un parola de un lingua, in le qual le ha (pronunciate) non mesmo existe, dum le hungaro ha iste sono initial. Le hallo pro le telephonar non es un parola anglese de 1588 (quando non mesmo existeva telephono). Il se tracta del etymologia del "hello" in le anglese. Secundo me le anglophonos non usa "hello" pro le telephonar, ma solmente pro salutar. E pro isto le origine de iste parola ha nulle significantia in determinar, de ubi veni le parola "hallo". Del resto mesmo le forma "hallo" (halló); dunque non le forma hallom, hallod anque assi ha un significato in le hungaro: "audiente" (adj.). Forsan le etymologistas non pote provar, esque iste phrase (verbo) se audiva vermente ex le bucca de Puskás a un occasion public demonstrante su invention, ma le derivation ex le hungaro es multo probabile e logic, dum pote ser, que on non mesmo sape le significantia del anglese "hallo" e "hullo", on non pote dismontar lo a morphemas, durante que isto es possibile in le hungaro, nam il se tracta de un phrase ex un parola: hall+ó (= audi-ente), hall+od (= tu lo audi), hall+om (= io lo audi). E il ha ancora le factor a mentionar, que pote ser un differentia inter le etymologia del formas usate pro salutar uno e del formas usate pro signar al partenario telephonic, que io le _audi_. Isto es un caso multo sovente in le etymologia, que il ha parolas simile (mesmo formalmente identic) con differente significationes. Alora lor derivationes pote occurrer de altere fontes, mesmo si le duo parolas es formalmente identic.
Le lingua hungare non va disparer jammais! On parla "halló" (in le portugese "alô") in tote le mundo milliardos de vices cata die. Qui poterea imaginar lo, Péter? Io accepta iste etymologia de bon grado.
Post a Comment