25.6.08

Statuas in “discussion” - 2.

Le monumento pro... que exactemente?

Si io seque le occurrentias politic del tempore recente in Zalaegerszeg chronologicamente in relation con sculpturas, le sequente debe esser a mi aviso illo circa le monumento de “liberation”.

In le vocabulario del communismo le “liberation” significa le invasion per le truppas sovietic post le secunde guerra mundial in 1945 (mille novem centos quaranta cinque), que forsan significava un liberation del nazismo in Hungaria, ma al mesme tempore un altere conquesta que resultava un altere dictatura in Hungaria de 1945 usque a 1989 / 90 (octanta novem / novanta).

Le monumento era sculpite per MIKUS Sándor in 1955 (cinquanta cinque) e facite per revolutionarios anticommunista cader in 1956 (cinquanta sex; durante le revolution e lucta pro independentia in Hungaria ille anno). Un mi oncle qui era presente alora al evento mesmo sape le nomine del persona, qui conduceva le camionetta al qual era fixate cordas pro assi facer le monumento cader. Su fratre (un mi altere oncle) debeva emigrar del pais verisimilemente justo proque le communistas le accusava de participar in iste evento. Post le “retorno” del communismo a in le pais le monumento era restablite e illo sta a su loco original mesmo usque hodie, malgrado que intertanto – on assere – nos ha cambiate al democratia depost 1989 / 90.

Vide iste photo (non proprie!) super le monumento in le stato como illo stava firmemente, sin cambio durante decennios in Zalaegerszeg:

Il es incomprensibile, proque illo sta ancora sur ille loco post le cambio in 1989 / 90 / 91 (novanta un; quando le ultime soldato sovietic quitava le pais) si tote le democrates hodierne reguarda le revolutionarios de 1956 como lor ancestres ideologic e iste revolutionarios in 1956 faceva le monumento cader... Proque illes hodierne non vole remover lo (solmente le radicales dextere)...?

In le articulo de Zalai Hírlap (le sol quotidiano local univocamente partial in favor del ideologia e le partito sinistre) appareva un curte referentia al occurrentia recente (detalios postea infra) con un photo super le sculptura con un commentario que le monumento establite originalmente al memoria del “liberation” ab le nazismo livrate per le truppas sovietic es considerate hodie, post le cambio al “democratia” como un monumento pro memorar le exodo del truppas sovietic (in 1991) post le cambio politic. Ma isto es multo verisimilemente un mentita, un mendacio, un semi-veritate inventate per le jornal a fin de manipular le gentes verso le latere politic sinistre! Ben que sur illo il es scribite le numeros 1945 e 1991 a fin de autorisar, explicar in alicun maniera le existentia del monumento justo in su loco original (mesmo multo central, ante le station ferroviari), io e mi circulo non del toto sape super ulle cambio in reguardar iste monumento “non plus” referente se al “liberation” = conquesta sovietic in 1945, ma justo al exodo sovietic in 1991...! Mi sequente photos va demonstrar, que le gentes reguarda iste sculptura in su significato original in connexion de 1945:

(Ante toto io vole evocar vostre attention al casas al duo lateres del monumento: in Zalaegerszeg on rarmente vide tal typic casas archaic que olim – ante le apparentia exaggerate del stilo socialista-realistic in le architectura local e del edificios alte de plure etages – characterisava tote le urbe.)

Compara mi photographia con le previe que tu vide supra: il ha duo differentias plus importante: le monumento ha essite versate per tinta rubie – le symbolo del communismo, ma forsan hic intendite como symbolo de sanguine, un referentia al vengiantia communista...? -, in plus il es scribite qualcosa per spray de tinta.

Le inscription original infra es: “felszabadulásunk emlékére”, i. e.: “al memoria de nostre liberation”, ma le parola “felszabadulásunk” i. e. “nostre liberation” es superscribite per spray con le parola “'megszállásunk”, i. e. “nostre conquesta”. Assi le texto “modificate” se comprende: “al memoria de conquirer nos”.

Si on vade plus proxime, on pote discoperir altere inscriptiones per spray de tinta rubie, ma io non poteva identificar le parolas:

Esque le governamento urban (del latere dextere ja alora) vermente pensava, que il non es necessari remover le monumento post le cambio del systema politic, ma solmente tractar lo in plus como un monumento al memoria de exodo del armea sovietic in 1991...? Le slogan se cambiava, ma le edificio remaneva le mesme, create in 1955 ma removite in 1956, restablite in 1957... Semblamente le gentes non oblida isto e non da un autorisation a lo que le monumento remane ibi e lo tracta anque in plus como un monumento al memoria de conquirer Hungaria per le sovieticos; un symbolo del dictatura communista.

Le burgomaestro (politicamente del latere “dextere”, ma non sempre radical) non ha un situation invidiabile:

  • si ille faceva remover le tinta rubie, radicales de dextere le accusarea con facer un gesto verso le latere sinistre (socialista o socialdemocratic);
  • si ille non faceva le tinta remover, alora ille poterea esser attaccate per le socialistas per lo que “ille consenti con le action extremista”;
  • si ille faceva remover le monumento mesme, isto esserea “troppo extreme” pro le socialistas e mesmo pro le conservativos “plus molle”.
  • Si ille faceva remover le construction e establir un altere in vice de illo, isto esserea anque “troppo extreme” pro le latere del sinistra, ma esserea acceptate per le conservativos e mesmo per le radicales del dextera.

Ma io pensa, ille e su circulo facera nihil (face e faceva nil post quando le tinta appareva sur le construction). Per iste inactivitate le governamento local vole plus tosto supprimer le affaire, facer le gentes oblidar iste affaire, non facer les occupar se con isto a fin que le burgomaestro e le governamento non se confronta con ulle latere politic. Ma assi ille remane confrontate solmente per le latere dextere radical (ma isto sembla non interessar le...), ben que per lo que ille non face le color rubie remover face uno pensar, que ille e le governamento exprime celatemente su consentimento con le action “de pictura”.

Assi secundo me le monumento remanera ancora longemente in su loco in su stato hodierne non cambiate assi, per le inscriptiones posterior, facite per alicun “artista nocturne”...

23.6.08

Statuas in “discussion” - 1.

Hồ Chí Minh, le leader vietnamese...



Forsan inspirate per le serie de Erik Enfors in su blog (Alcun sculpturas public in Varberg), io anque presenta un poco le statuas public de Zalaegerszeg, registrate per mi proprie camera photographic. Mesmo io comencia con statuas discutite, que ha actualitate politic recentemente.

Anno 1976 (mille novem centos septanta sex). Dato: le 30 (trenta) de april. In Hungaria il es socialismo (communismo), dunque: un systema politic dictatorial. In Zalaegerszeg on inaugura le statua de Hồ Chí Minh. Io non meditava re isto alora, io habeva un anno... :-) Ma nihil occurre con le statua durante le decennios, nihil mesmo post le cambio del systema politic in 1989 / 90.

32 (trenta tres) annos postea totevia occurre qualcosa: verisimilemente le 28 (vinti-octo) de martio 2008 (duo milles octo) le presidente local del partito Jobbik Magyarországért Mozgalom (Movimento pro un Hungaria Melior) ha coperite le statua de Hồ Chí Minh (vide supra) in Zalaegerszeg per un folio nigre. (Io ha vidite le statua alora con le folio nigre del fenestra de un bus local que ha su route ibi.) Le partito radical de dextere ja ha initiate le remotion del statua in 2005, ma semblamente le governamento del urbe (ben que guidate per un burgomaestro dextere) ageva nihil in iste respecto. Postea Jobbik dirigeva un question al governamento, ma nulle responsa arrivava.

Proque habe un representante del dictatura sanguinari communista un statua in un loco public de un urbe in Hungaria, ubi – on assere – le dictatura communista ja ha passate e il ha – on assere - “democratia”? Isto es vermente incomprensibile non solmente pro le Jobbik. On scribe, le dictatura communista in Vietnam requireva un million de victimas e Hồ Chí Minh es un persona vermente discutite mesmo in Vietnam. Il ha nulle obligation de haber statuas public de tal homines in Hungaria, in mi urbe. Il es ver, le statua de Lenin era removite in Zalaegerszeg post le cambio del systema politic in Hungaria, ma non illo de “oncle Hồ”. Vos pote vider al photo sequente, que es ora in le loco del statua de Lenin de olim, que io memora ancora de mi infantia. Illo era un vermente bon labor artisticamente, un multo grande statua... ma philosophicamente, politicamente naturalmente illo non plus poteva haber loco ibi. Io non ha trovate ulle photo vetule del 80s o plus previemente in internet super le statua de Lenin in Zalaegerszeg e io non sape, ubi le statua se trova ora – si illo ancora existe. (Secundo un sol information in le internet illo se trova in le parco de sculpturas in Budatétény – Budapest, ma io non poteva verificar iste sol information.)

Isto non es le optime photo mie, ma quando io faceva un tour per mi bicycletta intra le urbe pro facer photos a vos, sur le route ab le statua de Albert Wass verso le statua de Hồ Chí Minh se trovava iste loco, le statua “Ex-Lenin” como io lo appella (lo que es sur le loco del statua Lenin de olim) e io decideva facer un photo rapidemente anque re illo... Forsan a iste photo redigite on vide plus:


Ma retornante a Hồ Chí Minh: brevemente post iste action del Jobbik le folio nigre era removite. Esque officialmente per le governamento local...? Esque inofficialmente, secretemente per individuos communista o “communista-phile” o sinistre-liberal p. ex. durante le nocte...? O per representantes de partitos "minus radical" e/o sinistre-liberal durante le die, officialmente o al minus publicamente? O mesmo: secretemente o publicamente per esperantistas revolutionari, viste que Hồ Chí Minh parlava e appoiava anque esperanto...? Io non sape. Ma le capite del statua Hồ Chí Minh ora de novo se vide assi, como vos lo vide sur mi sequente photo e le Jobbik usque ora non lo ha recoperite per folio nigre:


Ma intertanto ha apparite un inscription sur le fundo detra le statua (io non crede, que illo era pingite a ibi per le Jobbik durante su action official de coperir le statua per folio; io crede, le inscription veniva plus tarde al monumento). Vamos ir plus proxime, a fin que nos vide, que es scribite per spray de pictura al fundo ubi se vide le populo de “patre H”, assi facente theoreticamente un bon effecto tridimensional:

Que? Vos non pote leger lo mesmo de iste puncto de vista? Alora io vos monstra le inscription de un altere puncto de vista, ubi le statua non lo coperi. Ecce:


Que vos dice ora? Le-bon-ta-ni? Vos pote leger le parola, ma vos non lo comprende? Ah, vos non es hungarophonos...:-P Alora io lo traduce a vos. “Lebontani” significa “demolir lo” - intendite in imperativo. Qui ha pingite isto al fundo detra le statua? Io non sape, probabilemente alicuno secretemente. Vos pote vider, que le parte superior de iste parte del monumento es plus nigre, que le inferior. Isto es proque previemente le mesme inscription se videva plus superiormente (io videva isto alora) e on poteva facer lo disparer solmente assi (que le color nigre del litteras remaneva ibi). E pois que le inscription original ha essite removite, on ha pingite le mesme a plus infra.

Hồ Chí Minh es vermente un homine dubitabile: a un latere ille luctava pro le independentia de Vietnam del Nord contra le franceses e ille poteva attinger le independentia. Isto es laudabile. Ille voleva bontate pro su populo. Ma su ideologia a attinger isto, le communismo non es acceptabile in nostre dies, viste que illo habeva mesmo plus victimas que le nazismo e illo resultava systemas dictatorial in le paises de Terra. Mesmo le systema communista in Vietnam habeva 1 (un) million de victimas. Esque illo es a “oncle Hồ” a ascriber ...? Dunque assi como in Zalaegerszeg naturalmente il ha nulle statua pro memorar nazistas, communistas anque non poterea haber statuas. Mesmo il es inacceptabile, que Hồ Chí Minh appoiava e mesmo parlava esperanto alora, quando nostre interlingua era ja publicate (in 1951)... :-D Ma pro esser seriose: il es vermente multe vices a remarcar, que communistas appoia esperanto o esperantistas son communistas o al minus sinistrales... Io non critica le communistas de Zalaegerszeg de olim, qui ha inaugurate iste statua in 1976, durante le communismo... Illes faceva lor labor secundo lor conviction o ordine superior (dictatorial). O forsan isto era un resistentia celate per le leaders del urbe in 1976 contra le vengiantia del revolution in 1956, ubi Imre Nagy (hic: Hồ Chí Minh...!), le “communista reformate” vinceva le independentia pro su populo e postea – ben que al contrario de Hồ Chí Minh – ille era exequite; pro isto ille, Imre Nagy debeva haber un statua de memoria assi, in le forma de Hồ Chí Minh...? (Alora, durante le communismo NAGY Imre non haberea potite haber un statua proprie.) Si, grande idea: proque non haber un statua de Imre Nagy in loco del statua de Hồ Chí Minh in Zalaegerszeg...? Ille, essente un martyre es appreciate tamben per gentes e partitos patriotic.

(Del resto quando io photographiava iste statua, un evento interessante occurreva: durante facer mi prime photo - vide supra - io subito remarcava, que un viro con barba sedente sur un banco photographa ME. Quando ille remarcava, que io le remarcava, ille subito dirigeva su apparato - plus seriose, que le mie - a un altere direction facente assi, como si ille volerea photographar qualcosa altere. Dunque probabilemente su photo super me non succedeva a ille. Io continuava photographar lo que io voleva, durante que ille faceva altere photos, forsan non super le statua - io non observava isto. Ma interessantemente quando io finiva photographar e retornava a mi bicycletta, ille iva exactemente al loco ubi io comenciava photographar e comenciava facer su proprie photos super le mesme thema... Esque ille era un jornalista? Plus tosto un citatano general, io pensa. De qual ambition ille habeva le mesme idea, como io - photographar le statua de Hồ Chí Minh in Zalaegerszeg...? Esque de un convinction sinistre o dextere...? Esque ille veniva de Jobbik...? Esque ille era un spion o un agente secrete, qui era dirigite a ibi a fin de observar me e facer photos super me...? :-) Io face combinationes: que occurrera alora con me durante le volo a Stockholm ...? O in le traino? O al via al station ferroviari? O in Linköping...? O al retorno...? :-) )

13.6.08

Sonio, illusion o hallucination?


In alicun die del septimana me occurreva un cosa estranie e inexplicabile (que era mesmo formidabile in ille tempore pro me...).

Como usualmente, io disconnecteva mi telephono mobile le vespere previe a 22 horas. Io memora, tote le characteres digital dispareva alora del schermetto del telephono. Post alicun tempore de isto io iva a in le lecto, ma io dormiva intranquillemente, forsan proque io ha mangiate troppo al vespere... E ante alicun minutas al medienocte io me eveliava al sono del telephono que es assatis forte. Se eveliante del lecto io era surprendite: “Qui pote cercar me in iste hora tarde...?” - io non poteva imaginar isto. Totevia automaticamente io me urgeva rapidemente al telephono, partialmente a fin que mi parentes in le camera vicin non se evelia (illes sole ir a in le lecto in le majoritate del casos ja ante le medienocte) e a fin que le appellante non disconnecte le appellata, que io pote acceptar le appellata. Ma post habente imprimer le button de acceptar le appellatas mi telephono pareva fatigar se (non plus haber currente), proque immediatemente quando io diceva “hallo” in le telephono nemo me respondeva e reguardante al schermo del telephono tote le signos digital que io justo anteriormente memorava vider sur le schermo dispareva. (Attention! Previemente io ha scribite, que io disconnecteva le telephono circa le 22 horas, assi que tote le characteres digital dispareva; totevia a iste occasion immediatemente ante imprimer le button de acceptar le appellata io videva signos digital sur le schermo quasi si illo esserea connectite....) Ma post habente acceptate le appellata per le button nulle signos io videva sur le schermo. Io controlava mi parentes in le camera vicin: illes non se eveliava, assi io non poteva saper, esque illes audiva mi telephono e non poteva demandar un explication de illes a iste phenomeno estranie.

Alora io lo ha connectite al accumulator a fin que illo sia cargate per currente. Illo vermente non plus habeva currente in se pro poter esser facite functionar. Alora, functionante le telephono del accumulator io controlava in le menu, esque io habeva ulle appellata non acceptate o acceptate. Nulle nove io habeva...! Ma alora io ancora era forsan convincite, que alicuno me vermente appellava e subito io deveniva espaventate, io comenciava quasi timer, que on pote per le mesme effortio mesmo entrar in le appartamento e mi camera, si on me appella per telephono in iste hora tarde – e io poteva comenciar dormir de novo difficilemente, a causa de lo que le evento era inexplicabile pro me....

Le matino sequente io narrava iste historia a mi parentes, les demandante, esque illes audiva le sono de mi telephono – ma illes non lo audiva.

Como a categorisar iste phenomeno? Illo non poteva esser un sonio, proque io ageva durante le phenomeno in le vita real – io me eveliava del lecto, iva al telephono, imprimeva su button, diceva “hallo” in effecto, controlava mi parentes, connecteva le telephono con le accumulator, etc.

Era isto un illusion o un hallucination? Io videva effectivemente (io habeva le illusion...?) que mi telephono era connectite malgrado que io lo habeva disconnectite circa 22 horas. Dunque theoreticamente io non haberea potite vider lo connectite, totevia io lo videva assi physicamente, durante que io stava. Esque io soniava durante star...? Pro isto illo non poteva esser un sonio, ma un illusion? O un hallucination...?

Photos super mi amate urbe de nascentia e del habitation Zalaegerszeg - 19.


Forsan mi lectores fidel ancora memora mi serie "Photos super mi amate urbe de nascentia e de habitation", ubi io presenta photos super mi urbe Zalaegerszeg. Ora io vole revivificar, continuar iste serie, pro esser fidel al titulo URL de mi blog, que contine le nomine Zalaegerszeg (que io includeva in le URL pro scopos touristic...).

Non habente un apparato photographic in ille serie io cercava photos ja disponibile in internet e copiante los io los ha publicate in mi blog. Ma iste photos es rar, se trova in spatios differente del web e son pauc e sovente son de un qualitate que non es le optime.

Ora io, preparante me al incontro nordic de interlingua non solmente annunciava mi participation per inviar le scheda de inscription, reservava e comprava le billets pro le aviones e trainos, ma tamben comprava un camera digital (apparato photographic), del typo Fujifilm Finepix A920 (in color nigre... :-) ). (Ja Lars Rosenmeier in su blog presentava su photos super le previe incontro nordic.) Dunque plus de photos es attendibile in mi blog, forsan ispirate per lo que Mardy usa su blog exclusivemente pro presentar e commentar su photos digital e tamben in le blog de Martein Sveinsson iste factor es un importante elemento constructive.

Primarimente que vos vide iste ancian articulo mie con le photo.

Vos pote vider in illo un photo super le fontana tulipan in le Dísz Tér (Placia Ornamentate) simile a iste photo:


Esque vos sapeva, que illo era recentemente renovate...? :-D

Ora io vos presenta su stato actual, presentante ora ja un photo que io faceva per mi nove apparato:

E le renovation de illo non consisteva solmente de esser aurate, ma tamben de reciper "clausuras" (semi-clausuras) rubie...


... que me non place de un altere puncto de vista del placia; de illac le fontana non pare esser dominante a causa de iste quasi-clausuras plus alte, que diminue le vista del fontana tulipan. Ma le competentes explica iste "clausuras" per lo que on vole attinger un effecto rubie-blanc-verde - le colores national de Hungaria - assi que on face montar (ascender) plantas verde a iste (semi-)clausuras... (Ben que le plantas era plantate ibi solo recentemente, alicun plantas verde ja se vide infra le pilares quasi-blanc, assi le effecto rubie-blanc-verde theoreticamente ja pote functionar, ma io es quasi certe, que un observator superficial non remarca isto e ille probabilemente non (immediatemente) associa al tricolor hungare... Forsan on potera ja remarcar iste effecto postea, quando le plantas verde ja essera plus alte...)

6.6.08

Steve Ballmer bombardate per ovos in Hungaria


Un juvene hungaro resistente, György Nagy, studente de informatica le 19 de maio ha bombardate Steve Ballmer, homine le 43tie plus ric del mundo, director chef de Microsoft per ovos durante un presentation in un universitate, ubi Ballmer ha incontrate studentes de economia, post quando ille ha subscribite un pacto inter le governamento hungare e Microsoft. Ballmer deveniva tanto espaventate, que post le prime jecto ille se celava detra le tabula de professores e postea detra le guardas de securitate.

Si io ben sape, le pacto se tracta de lo que autogovernamentos local de colonias hungare debe usar le systema de Microsoft in lor retes interior. Ma io non es certe in isto. NAGY György, in ultra que ille es un patriota, ille prefere softwares libere, que pote esser discargate, installate e usate liberemente e gratuitemente in contra del productos de Microsoft. Ille ha criticate que le Microsoft e le governamento assi ha robate 25 milliardos HUF del citatanos hungare. Per le phrase critic e le ovos jectate NAGY György immediatemente deveniva famose in le mundo.

Vide le video que sona in le lingua original anglese, ma es partialmente subtitulate in hungaro. Le partes hungarophone non son subtitulate, io los traduce ora:




Alicuno: - Vole ben exir!

NAGY György: - O. K.

A.: - Multo rapidemente! [quasi:] "Que vos pensa?" [o quasi: „Como vos osa isto?”]

N.: - Le pais va pagar ancora multe a causa que iste homine parada hic!

A.: - Hic, hic, in iste direction, a fin que nos vide, que vos habera exite, ben? Ibi, in ille direction!

Alora se vide le subtitulo al t-shirt de György Nagy „Microsoft = Corruption” que de novo provoca riso in le publico. Io non comprende, proque le auditorio rideva tanto durante iste evento, malgrado que iste action non es ridicule, ma multo seriose e importante. György Nagy habeva facite lo que probabilemente multissime de gentes haberea volite facer... E io sape, que inter le usatores de interlingua il ha multes qui prefere softwares libere e mesmo odia Microsoft... Per iste articulo io voleva adder qualcosa a lor bon humor e benesser pro esser sympathic a illes :-)