21.12.08

"Como io ha vincite in un concurso de beltate o, qual successos offere le insuccessose linguas planificate"


Io ha trovate iste genial obra in internet, que io vole divider con vos ora:



Como io ha vincite in un concurso de beltate; o:

qual successos offere le insuccessose linguas planificate



originalmente dedicate a Thomas Alexander

per Katarzyna Tempczyk

Originalmente in esperanto / ido. A in interlingua traduceva: Péter Kovács



Le affaire es multo spinose, pro isto permitte a me, car lectores, celar mi nomine sub iste belle pseudonymo. Nam le historia que io vole confessar a vos es vermente a avergoniar.

Existe multe causas, pro le quales on pote apprender ido, totevia io seligeva le plus impardonabile de illos. Io apprendeva le lingua de Beaufront ni a causa de miscomprension, ni a causa de perfidia, ni a causa de ignorantia. Io apprendeva ido... pro moneta!

Ben que ora mi etate non plus me permitte membrato in TEJO (1), in le tempore super le qual io narra io era ancora assatis juvene pro haber un quantitate insufficiente de moneta e ideas inaccostumate pro meliorar le situation. Pro disculpar me al minus un poco in vostre oculos io adde, que alora io era ancora un esperantista assatis nove e ancora non cognosceva le nobile esperantistas de grande numero qui postea clarmente me informava, que malgrado le micre differentias superficial inter esperanto e ido existe totevia le abysmo moral, que io concisemente exprimeva in iste sequente poema modeste:

Esperanto -
mondsavanto.
Ido -
perfido (2).

Oh, si io lo haberea sapite isto de melior hora! Ma alora io credeva naivemente, que linguas planate differe solmente in vocabulario, grammatica e le quantitate de usatores.

Quantitate de usatores...Si, justo ci jace le nucleo de mi historia. Ma que nos retorna al comencio.

Dunque aliquando - in circumstantias ja de longe oblidate per me - io trovava le annuncio sequente:

Le movimento international pro le lingua auxiliar ido, le plus facile lingua del mundo, promitte premios a un concurso pro le melior articulos in ido... Participar pote tote le personas sub 30... Le premios obtenibile es:

1. US$ 800
2. US$ 600
+ 6 US$ 100

Plus de premios in quantitate non-limitate.

Como io ja scribeva, io era ancora un nove esperantista, pro isto, in vice de demandar le Deo Omnipotente de liberar me del tentation satanic, io comenciava explorar le cosa. Quante idistas vive in le mundo? Al paginas del movimento idista in internet io trovava informationes super 500. Ben que io era ancora un nove esperantista, io habeva ja un poc experientia movimental, sufficiente pro divider le numero per plus-minus 5, recipiente le numero de circa 100 idistas in le integre mundo. Ma quante de illes ha minus que 30 annos? Ben que io era ancora un nove esperantista, io habeva ja un poc experientia movimental, sufficiente pro dicer securmente, que certo le numero non sufficera pro le 8 premios promittite.

Pardona a me, oh, Deo Omnipotente!
Pardona a me, oh, samideanoj (3)!
Io apprendeva ido pro 100 dollars statounitese!

Un homine qui se submerge le prime vice a in influentias del mal tentation, tosto se submerge a in le mal... Contra le moneta vincite io comprava un manual de... volapük.

Proque intertanto io ja habeva devenite assatis cognoscite in le movimento de Zamenhof, mi activitate volapükista era un cosa a avergoniar in alicun grado. Era evidente, que io debeva seliger un pseudonymo pro me. Totos sape ben: ubi appare peccato, tosto se adde anque le alcohol... Post alicun vitrettos un idea genial visitava mi capite: Proque non esser un femina? In vice de un homine con barba e calvitia esser un senioretta charmante e dulce?

Pardona a me, oh, Deo Omnipotente!
Pardona a me, Volapükaflens! (4)
Pro mi activitate volapükista io prendeva un pseudonymo feminin!

Ecce le peccato del juventute...Esque io poteva previder le consequentias? Non es necesse dicer, que mi apparentia in le mundo volapükista trovava un grande enthusiasmo. Sirkülapenäd(5) reportava con triumpho super le prime abonante feminin in su historia de un dozena de annos. Le fervor mesmo cresceva, quando io publicamente me declarava senioretta. Il era evidente, que ante le movimento appareva nove chances. Forsan mesmo pro volapükistas de nascentia? Alea iacta est (6)... Esque ora io poteva revelar mi secreto?

Le historia occurreva ante multe annos. Habente quitate cata movimento de parve linguas planificate, subito io recipeva le sequente lettera:

Ho Jiflen Löfik! (7)

Con placer io vos informa, que le Comission Mundial univocamente judicava a vos le titulo del plus belle volapükista feminin del XXme seculo!

Pardona a me, oh, Deo Omnipotente!
Pardona a me, oh, feminas belle de tote le mundo!

Pro vincer in concurso de beltate non es besoniate multe cosas, alicun vices es sufficiente solmente apprender le lingua juste.



(1) Tutmonda Esperantista Junulara Organizo (Global Organisation Juvenil Esperantista) - un organisation juvenil de esperantistas.

(2) Texto in esperanto, traduction: "Esperanto - salvator del mundo. Ido - perfidia".

(3) Expression in esperanto; illo significa "co-idealistas".

(4) Expression in volapük, con le significantia "amicos de volapük".

(5) Abbreviation pro "Vög Volapüka. Sirkülapenäd lü Volapükaflens Valöpo." ("Voce de volapük. Lettera Circular de amicos de volapük ubique") - le mensual de volapükistas.

(6) Expression in latino: "Le cubo es jectate".

(7) Expression in volapük : "Oh, car amica!".



Remarca del traductor:

...e que es le situation con feminas in le movimento interlinguista inter circa 18 e 30 annos...?! Qui ganiarea un concurso de beltate...?

4.11.08

Le 2nde (secunde) podcast de Radio Interlingua ja se trova in internet!



Post le grandissime successo del prime podcast de Radio Interlingua le successo del secunde emission era multo minor.

Le prime emission era discargate usque ora 577 vices e ascoltate directemente de internet 591 vices. Illo habeva 7 commentarios, exclusive le mies, durante que:

Le secunde podcast era discargate usque ora 424 vices e ascoltate directemente de internet 373 vices e illo habeva solo un (!) commentario, exclusive mi proprie. Si vos non commenta le emissiones, io, le redactor non pote saper, esque io los ha facite ben.

Il es ver, io non ha facite un si large propaganda pro le secunde emission como in le caso del prime; le information super le existentia del secunde podcast se trovava usque ora solmente in www.interlingua.com , durante que io scribeva le information super le prime emission in multe foros de interlingua e linguas auxiliar e in mi blog tamben e lo ha ponite tamben in hungaro al rete social hungare Iwiw (que es le plus popular).

Dunque pro diminuer iste grande differentia del interesse verso le duo emissiones io decideva facer un extra-propaganda pro le secunde emission hic, proque forsan non totos lo ha ascoltate, forsan non tote de vos mesmo sape super le existentia del secunde emission.

Que vos ascolta le secunde podcast de Radio Interlingua directemente hic:

Get this widget | Track details | eSnips Social DNA


o lo ascolta o discarga de hic:

http://www.interlingua.com/node/535 - e vos pote lassar vostre commentarios al emission tamben sub iste ligamine.

Io spera, que vos trova iste podcast (de septembre) interessante:

In connexion con le musica hungare io parla super le instrumento musical tárogató in comparation con le saxophono e ancora super le Incontro Nordic de Interlingua in julio-augusto 2008. Postea vos pote ascoltar un ver historia scribite e narrate per Bengt Enqvist le 19 de julio 2005 in le Conferentia International de Interlingua in Asa, Svedia, que io registrava alora. Postea Thomas Breinstrup, le redactor de Panorama mesme parla super le novas del revista "Panorama in Interlingua".

Io vos desira un ascoltamento aggradabile!

24.10.08

Szovtetunió?

Heri il habeva in Hungaria le die festive de memorar le revolution in 1956 e io participava le festa de memoria in mi urbe.

In le parte ubi scholares legeva fragmentos de obras litterari, un pueretta de forsan al maximo 12 annos non sempre poteva pronunciar adequatemente le parola Szovjetunió. GRATIAS A DEO!

Iste situation non multe annos (duo decennios) retro era inimaginabile in Hungaria, que un scholar non pote pronunciar lo adequatemente... Gratias a Deo, que hodie illa debe solmente apprender PRONUNCIAR le parola justo, e non EXPERIENTIAR le Union Sovietic mesme...

26.9.08

Le alphabeto runic hungare vive!



Mi lectores fidel forsan ancora memora, que in connexion del alphatebo runic de nordicos io scribeva articulos hic super le original alphabeto de hungaros, como isto:

http://zalaegerszeg.blogspot.com/2006/03/le-alphabeto-runic-hungare.html

Desde alora io discoperiva, que un boteca in Zalaegerszeg applica iste alphabeto, dunque lo usa in practica, assi iste alphabeto vermente vive in function!

E pois que io ha comprate un apparato de photographar, ora io ja poteva photographar le fronte del boteca:


Il es interessante vider le hereditage latin in Hungaria (in le nomine del boteca) e le coexistentia del traditiones ancian hungare, in le scripto per runas.

Le texto se lege como "kincses bolt" - per le alphabeto latin del hungaro - e significa: "boteca con tresores".

25.9.08

Mercato agricultural in Roßbach-Wolfstein, Germania (ambiente Kusel), 2008


A les qui es interessate, ubi io era durante le weekend passate, io recommenda iste album mie:

Picasa Web Album - Roßbach-Wolfstein 2008

A alicun photos io mesme es visibile.

Hic vos pote cliccar al prime photo pro aggrandir lo e facer le imagines currer plus manualmente per le button de sagitta a fin de poter leger le subtitulos in interlingua tranquillemente.

Alteremente que vos selige "slideshow" (projection) pro facer le photos currer automaticamente, ma in iste caso vos debe adjustar le cambiamento del photos del 3 secundas a plus secundas, a fin de poter leger le subtitulos in interlingua, etc.

E io vole evocar vostre attention, que on pote commentar cata photo in Picasaweb... :-)

Plus de iste evento io scribe in le dextere parte del pagina - in interlingua, naturalmente. :-) Un ver compania international se collige a iste mercato de anno a anno, ultra le germanos franceses, finneses, poloneses, portugeses e hungaros, totes del urbes partenari de Kusel.

Con un finnese io parlava super interlingua - in anglese - post haber sapite, que ille intende apprender le espaniol. Ille immediatemente mentionava esperanto, ma io diceva, que no, non se tracta de illo. E ille demandava, que es ille objecto que era ante nos sur le tabula in interlingua. Io respondeva: "bottilia" e ille comenciava rider - io non sape, proque...

Le nove dictionario interlingua-nederlandese ha essite imprimite!



Le plus nove edition imprimite del dictionario interlingua-nederlandese ha essite publicate per Lulu in duo enorme tomos de circa 1000 (un mille) paginas A4 (A quatro) insimul. Le autor es Piet Cleij, nostre diligentissime e infatigabile lexicographo nederlandese. Iste 9ne (none) edition contine multissime de entratas lexicographic, 51 226 (cinquanta milles duo centos vinti sex), inclusive le circa 27 000 (vinti-septe milles) entratas original del Interlingua-English Dictionary e in addition nove parolas, “neologismos”, habente ganiate lor formas standardisate in interlingua secundo le methodologia de IALA, que publicava le dictionario interlingua-anglese in 1951. In ultra le parolas, le entratas contine le terrenos e exemplos de uso, expressiones, locutiones e phrases; compositiones, que facilita le comprension del parolas del contexto, mesmo pro personas qui non del toto sape le lingua nederlandese. Assi iste obra es un ver tresor pro totos, proque per illo quicunque pote saper, esque le parola cercate existe del toto in interlingua correctemente in ille forma e on pote recognoscer le significatos del parolas mesmo del contexto. In plus, le dictionario indica le accentos differente del regulas principal.

In le prefacio le autor regratia le collaboration a Josu Lavin, interlinguista basc e Pierre Morin, interlinguista de Québec, qui ha adjutate in publicar le obra in Espania. In le initio del prime tomo mesmo appare un grammatica de interlingua pro nederlandeses.

Gratias, Piet pro le grandissime e importantissime labor! Iste enorme dictionario tamben pote esser fonte de dictionarios de interlingua pro altere linguas, secundo me. Tote le obra es accessibile liberemente tamben in internet in forma digital, gratias a Josu Lavin, sub iste adresse: http://interlingua.wikia.com/wiki/Interlingua-Nederlandese . Ma il vale haber le version de papiro, pro lecturas del litteratura de interlingua quando on non es in le vicinitate del schermo computatorial (p. ex. lege un libro in interlingua in le lecto o non es in casa, etc.). E si on totevia non comprende le equivalentes nederlandese del parolas, on pote provider un bon dictionario nederlandese de su lingua materne e assi le problema es solvite, usante duo dictionarios. Naturalmente le melior es si on cognosce le nederlandese. Forsan iste dictionario va esser un motivation pro me a realisar mi plano de longe: apprender le lingua hollandese, que me place.

On non pote ordinar le nove (9ne) edition al Servicio de Libros de UMI (Union Mundial pro Interlingua - http://www.interlingua.com/libros/nl.htm – sub iste ligamine appare ancora le precios de 8ve – octave - edition), ma del casa editorial Lulu. Clicca al ligamine http://stores.lulu.com/InterlinguaUMI pro ordinar le edition plus actual.

Il es intendite interviewar le autor in relation de iste obra in Radio Interlingua per le eminente programma Skype (con le adjuta del programma Powergramo, que registra conversationes de Skype).

4.9.08

Photos super le Incontro Nordic (Mini-Conferentia) de interlingua



Io ha ponite mi photos facite in le incontro nordic de interlingua al internet e io ha facite subtitulos a illos in interlingua!




Clicca hic pro vider le photos, e clicca hic pro comenciar le projection automatic (slideshow). Durante isto vos pote prolongar le tempore inter le photos de 3 (tres) secundas a plus.

In ultra de Laurentio Falcatorrosa (clicca hic pro vider le slideshow de su photos), Mardy tamben ha publicate su photos super le mesme evento, lege iste su entrata in su blog. E vide le integre galeria de su photos facite super le incontro nordic. Illac il es equalmente possibile un projection (slideshow) de su photos.

E io incoragia tote le altere participantes, qui ha facite photos in le incontro, que illes publica lor photos equalmente in internet, como nos lo ha facite.

3.9.08

Un historia ver

Le weekend passate io ha viagiate a in Polonia, a in Krosno, le urbe partenari de Zalaegerszeg (mi urbe) como membro de un banda musical folkloristic hungare accompaniante un gruppo de dansas folkloric de mi urbe. Vos pote vider e commentar mi photos facite ibi hic: Picasa Web Albums: Krosno

Nos ha viagiate per iste autobus:

(io ha prendite le photo del sito web del compania que nos livrava, pro isto io sape, que iste bus es le mesme, con le qual nos ha viagiate). Le tempore e le kilometros del viage non era troppo grande, proque le distantia es solmente 600-700 km inter le duo urbes. Le viage pur haberea essite 7-8 horas per autobus, ma nos ha facite pausas multe vices.

A un de iste pausas verso Polonia nos ha stoppate in un station de gasolina immediatemente in le frontiera hungare-slovac, al latere slovac in le via inter Miskolc (Hungaria) a Kassa (in slovaco Košice, Slovachia), al station de frontiera inter le villages Tornyosnémeti (Hungaria) e Migléc/németi (in slovaco Milhost', Slovachia) – ma ambe le villages era assatis distante de ille station de gasolina. Le chauffeur ha dicite, quando on le demandava, esque on pote descender del bus, que non; ille stoppava solmente pro comprar vignette pro le autostrata. Totevia alicunos ha descendite pro visitar le boteca intra le station o le WC, o pro fumar, io non sape; ma io mesme descendeva e visitava le toilette pro esser secur (illo non era particularmente necessari, proque nos stoppava justo al latere hungare del frontiera, ubi il non habeva un WC, totevia io cercava un arbusto o arbore pro “facer le cosas”...), nam on non sape, quando essera le sequente pausa... Quando io iva ex le toilette e partiva le edificio del station io iva a in le micre parking del station pro ascender le bus. Ma...nulle autobus stava ibi...!! Illo partiva...sin me...!?!

Toto era troppo quiete, silentiose e pro isto multissimo oppressive in ille situation e forsan mesmo nulle altere vehiculos parcava in le parking. Mesmo in le edificio del station il habeva forsan solmente le empleato alora. Io non poteva parlar con alicuno, tote mi co-passageros hungare partiva con le autobus e io cognosceva nemo in ille station o in ille ambiente.

Io ha lassate mi telephono e portamoneta in le bus: io era ibi sin telephono, sin ulle carta de identification o passaporto e sin moneta pro pote organisar qualcosa.

Pote vos imaginar ille sentimento?! Io deveniva multo nervose.

Io habeva le sequente pensatas:

  • Telephonar del apparato del station io non pote, proque io non ha moneta pro pagar le costos a un numero estranier (del puncto de vista slovac un numero telephonic hungare es estranier, nam io ja se trovava in Slovachia, mesmo si solmente de alicun centos metros de Hungaria.)
  • Io non sapeva mesmo ulle numero telephonic de memoria, totes es in mi telephono portabile – que io non habeva a me... In plus, io memorava, que io ha solmente le numero telephonic de mi collegas musicante in mi telephono e de nulle altere persona in le bus...
  • Io non mesmo pote demandar le empleato del station o explicar le le situation, proque io non sape le lingua slovac...

Assi nonobstante que io era multo nervose, io debeva effortiar me a pensar rationalmente: io recognosceva, que io non pote altere cosas a facer, que remaner ibi, ubi io es e attender: proque si le passageros percipe, que io non es in le bus, illes va retornar e cercar me in le possibile locos ubi le autobus faceva stops. Il haberea essite irrational demandar alicuno, que ille / illa me porta per auto al proxime station de gasolina o simile locos, proque io non poteva saper, esque le bus stoppava ibi o non, ma in alicun sequente station. Il anque haberea essite irrational retornar al latere hungare del frontiera, proque le proxime village, Tornyosnémeti es troppo distante a pede. Le mesme vale al plus proxime village in le latere slovac (Migléc o Miglécnémeti, in slovaco Milhost'). Ma il habeva le risco, que illes percipe mi absentia troppo tarde (forsan mesmo in Polonia, proque le percurso in Slovachia era assatis curte...) e alora illes haberea debite ir a retro troppo multe de kilometros e perdite troppo de tempore.

Assi io cambiava mi puncto de vista: io non necessarimente debe solmente attender, ma totevia activisar me in alicun maniera, mesmo sub iste conditiones (sin moneta, sin telephono, sin cognoscentia del lingua slovac). Assi io, non sapente le lingua slovac totevia iva al empleato del station e essayava explicar le le situation, le occurrentias con le pauc parolas slovac, que io sapeva o reconstrueva assi, que mi constructiones poteva esser formas slovac de parolas slave, secundo le leges linguistic... Il non es un passatempore agradabile crear parolas in un lingua non cognoscite e effortiar se a memorar parolas fixemente apprendite in un lingua estranie incognoscite, crede me, quando on es multo nervose e in stress... In altere situationes io me occupa con gaudio con tal cosas, ma non in un tal situation...

Le empleato semblava esser un bon homine, pro isto io le adressava – ille vermente non sapeva le lingua hungare, como io lo supponeva. Post alicun essayos ille semblava comprender mi situation plus-minus exactemente e subito ille percipeva, que io iva a ibi con le bus, cuje chauffeur demandava de ille vignette pro autostrata justo ante minutas. Io le explicava anque, que io non ha telephono e moneta a me. Vidente que ille es forsan un juvene de bon intention e empathia io le demandava de telephonar totevia assi, que io le offereva de pagar le costos post quando le bus retornava e io pote haber mi portamoneta. Pois que io non sapeva le numero telephonic de mi collega musicante de mi memoria, io sapeva de memoria solmente le numero de nostre casa – un numero de telephono de cablo, non mobile. Assi io telephonava a casa, sperante, que alicuno fortunatemente es in casa e pote acceptar mi appellata. Assi illo occureva, fortunatemente, mi patre diceva “hallo”. E assi io rapidemente – pro evitar troppo multe costos – le explicava le situation e le demandava de informar se del numero de mi collega musicante qui era in le bus. Assi ille debeva telephonar a un altere collega musicante, qui remaneva in casa pro saper le numero de ille collega. Io vole facer vos prestar attention a multe factores de risco:

  • fortunatemente, que mi patre era in casa, proque io non sapeva ulle altere numero telephonic, solmente ille numero de telephono fixe;
  • fortunatemente, que mi collega musicante in Hungaria acceptava le appellata de mi patre;
  • fortunatemente, que ille collega in le bus in Slovachia habeva le telephono connectite e acceptava le appellata de mi patre.

Io dictava le numero del station de gasolina in Slovachia, ubi io era pro mi patre. Io attendeva multe, que le bus retorna e que mi patre me reappella pro narrar, que ille poteva – o non poteva...? - organisar.

Ma ille non me appellava. Assi io demandava de novo le possibilitate a telephonar. Le empleato lo permitteva, ma illo me non succedeva, benque io habeva premite le numeros correctemente. Probabilemente proque ille apparato era de vetule typo, non con le systema “tone”, ma con le systema “pulse”, que require un certe velocitate o rhythmo de facer pausas durante premer le buttons, que io non cognosceva pro haber un connexion, le linea successose. Alora ille lo probava e illo le succedeva.

Mi patre me narrava, que ille ha succedite parlar con mi co-musicante in le bus: illes non mesmo percipeva, que io non era in le bus. Alora ille diceva a mi patre, que ab ille puncto ille va organisar le affaire. Assi io deveniva plus tranquille e attendeva... (In casa il se verificava, que mi patre voleva reappellar me con le numeros slovac que io le ha dictate, ma isto non le succedeva. Assi il era particularmente bon, que io reappellava ille, alteremente nos non plus haberea potite haber contacto...)

Ma io attendeva ancora anque longemente post iste nova. Si longe, que pro esser secur io demandava de novo, esque io pote ancora telephonar – iste vice al collega in le bus, cuje numero io sapeva de mi patre, pro demandar, ubi illes es, esque illes retornava pro me e quando illes arriva. Non ille, ma un dansator acceptava finalmente mi appellata post longe tempore e diceva, que illes ha recentemente retornate. Al question, quando illes arriva, ille respondeva, “in cinque minutas”. Io diceva isto al empleato in slovaco quasi assi: “pät' minúty” que io opinava saper dicer in slovaco.

Ma io debeva attender plus que cinque minutas, “naturalmente”.

Previemente io diceva a mi interlocutor telephonic, que io debera provider mi portamoneta pro pagar le costos del appellatas, que nos habe tanto tempore pro facer isto. Assi quando le bus ha arrivate, io me hastava pro mi portamoneta e pagava 2000 (duo milles) ... in HUF, forintes hungare (regratiante a ille le affaires con un solide “ďakujem pekne”), que io supponeva poter dicer quasi correctemente in slovaco. (Lo que io habeva solmente forintes hungare e zlotis polonese, non haberea essite un problema, proque alicuno de mi co-passageros diceva – e io lo audiva -, que le empleato de station de gasolina acceptava tamben forintes.)

Retornate a in le autobus io demandava pardono de totos ja quando io me apportava mi portamoneta de ibi, ma io trovava disinteresse del parte del majoritate – illes comenciava reguardar un altere film de DVD. Totevia io comenciava narrar mi historia al passageros in le ambiente de mi sede, mesmo sin demandar de narrar. Io ha prendite iste resolution de narrar previemente mesmo sin demandar, a fin que le co-passageros senti mi situation non invidiabile.

Illes non demandava pardono de me...nonobstante que io pensa, que non solmente io, ma anque illes era culpabile in iste occurrentia. Secundo vos, qui es le plus culpabile (in qual proportion) in iste historia? Il es ver, le passageros in le anterior del bus poteva pensar, io non es ibi a mi loco original, proque io iva al posterior del bus, como isto occurreva ante le stop, quando le altere musicos me invitava a ibi pro musicar. E le passageros al posterior del bus poteva pensar, forsan io es a mi loco original, in avante...

Quando nos ja iva retro de Polonia verso Hungaria, passante presso ille station de gasolina al frontiera slovac-hungare io habeva un sentimento disagradabile, revidente lo... Il es le melior oblidar iste evento si tosto como possibile, nonne...? Que io haberea facite, si le gruppo non habeva potite retornar pro me? Sin moneta, sin telephono durante le tres dies usque dominica, quando le gruppo ha retornate? Io ha pensate super isto plus tosto ja hic, in casa: probabilemente io haberea ite al village le plus proxime al latere de Hungaria (i. e. Tornyosnémeti) a pede pro sojornar o si necessari pernoctar ibi (primo naturalmente essayar telephonar de illac al personas al quales io telephonava in le station de gasolina in Slovachia.) Il es nam plus probabile, nonne, si alicuno non ha moneta, que on trova homine de bon intention in Hungaria e non in Slovachia qui permitte telephonar a un numero telephonic hungare, i. e. nostre casa o qui permitte pernoctar a se. De ibi, del latere hungare io haberea potite organisar le cosas melio; alora io probabilemente haberea organisate de revenir a casa in mi urbe in alicun maniera - o a mi relatives in Budapest. Io haberea incoragiate mi patre que ille me apporta per auto a casa. Ma acquirer moneta haberea essite un problema alora, durante le tempore (plure horas), quando io haberea debite attender le arrivata de mi patre... O in alicun maniera io haberea viagiate a m amita in Budapest, isto es plus proxime, que mi urbe. E in toto, il es multo ben, que il non plus ha controlo al frontieras inter Slovachia e Hungaria. Si iste evento habeva occurrite alicun annos retro, il haberea essite plus difficile organisar le affaires, proque io non mesmo habeva mi passaporto a me (io lo ha lassate anque in le bus), assi io non mesmo haberea potite revenir al latere hungare...(al minus con plus de complicationes).

E que haberea occurrite, si non mesmo habeva realisate le caso hypothetic, que mi patre me apporta per auto a casa de illac e io non pote viagiar a Budapest in alicun maniera (sin moneta isto haberea essite vermente problematic), si io haberea debite attender plus que tres dies (usque le gruppo con le bus retorna, proque de alicun ration nos non poterea reincontrar nos)...? Io sape, tote iste combinationes hypothetic es multo improbabile a realisar se al mesme tempore, ma alora io haberea debite remaner ibi in ille village o ambiente pro habitar ibi e... comenciar un nove vita...? Cercar un puera, un femina qui me haberea date moneta pro viver o usar le beneficios de viver con illa de su moneta...? E cercar un empleo in ille ambiente...? Fundar un familia proprie...? MA TOTE ISTE ULTIME PENSATAS ES SOLMENTE HYPOTHETIC! Le affaire se finiva fortunatemente. Postea hic in casa io ha meditate re istos: forsan Deo voleva monstrar me un situation, quando io es sol e non pote reciper adjuta de alicuno, solmente de me mesme, io poterea basar solmente a mi proprie "fortias", etc. A saper: io es singule, vive a mi parentes e non ha un empleo. Io depende de alteres. E recentemente vermente me occupava pensatas super tal situationes possibile futur: ecce, un tal se ha realisate in le vita real, solmente pro un breve tempore ("gratias a Deo" o "fortunatemente").

22.8.08

Radio Interlingua in internet!

Car amicos!

Con grande gaudio io vos informa, que Radio Interlingua (de novo) "emitte" in internet!

Post le initiativa de Simona e Florin Sunel in 1997, le Radio Interlingua renovate in 2008 ha su prime emission preste e accessibile pro totos. Su loco primari es a http://www.interlingua.com/radio , ma vos pote ascoltar le prime emission, que io ha redigite tamben de hic:

Get this widget | Track details | eSnips Social DNA

Del contento: | Presentation de Radio Interlingua | Que es interlingua? | Actualitates de interlingua: 11me incontro nordic de interlingua, Linköping, Svedia | Interview in interlingua: Péter Kovács parla con Bengt Enqvist, vice-presidente del Societate Svedese pro Interlingua, durante le incontro nordic de interlingua.

Intertanto vos pote audir musica popular ruman, al honor del copula Şunel de Romania, qui ha initiate le radio in 1997.

Le plus importante characteristica de Radio Interlingua es, que illo parla in le lingua auxiliar interlingua de IALA (pro plus de detalios super le characteristicas lege plus in le pagina http://www.interlingua.com/radio ).

Vos es multo benvenite scriber vostre propositiones, opiniones, criticas, observationes, ideas, etc. in forma de commentarios, o emails del pagina http://www.interlingua.com/radio/participa , respectivemente del paginas aparte del emissiones, como illo del prime: http://www.interlingua.com/node/527 . Ma viste que le lista de tote le emissiones appare in le pagina principal http://www.interlingua.com/radio , on pote commentar le emissiones aparte tamben de iste pagina.

Quicunque pote contribuer vocalmente al emissiones (pro exemplo legente textos in interlingua o parlante liberemente...), vide hic, como: http://www.interlingua.com/radio/participa ; le procession es multo simple, quicunque es capace a facer registrationes vocal per computator! Si totevia illo se prova difficile pro te, consulta le redaction per le adresse e-postal radio@interlingua.com e forsan nos va trovar un altere solution p. ex. pro esser interviewate per me... :-)

Io, Péter Kovács es le sol redactor usque ora, ma io multo me gauderea, si io habeva co-redactores persistente o occasional con contributiones vocal in qualcunque thema - le sol condition es, que on parla in interlingua de IALA, grammatica- e linguisticamente correctemente, con le pronunciation e accentos normative.

Io vole regratiar a Thomas Breinstrup e Alberto Mardegan que illes dedicava lor tempores pro le labor technic de publicar Radio Interlingua in le sito de UMI www.interlingua.com.


20.8.08

Interlingua parlate:

un efficace instrumento del communication international

Un die recente io ha incontrate con un gruppo folkloristic sarde in le village del ambiente, ubi nos musicava. Post lor spectaculo (e ante le nostre) alicunos de illes (inclusive le accordionista accompaniante le gruppo de dansas) se interessava del instrumento que un mi collega ha

(en: hurdy-gurdy
it: ghironda
esp / pt: zanfona / sanfona
fr: vielle a roue
-
de: Drehleier
ru: kolyosnaya lira;

nos non ancora ha trovate le nomine in interlingua)

e quando io discoperiva isto, io iva a ibi e parlava con illes - in interlingua, quando il era necessari. Illes lo comprendeva, e il era pro me un placer in extra, que habente audite que io non parla le italiano "normal" que illes poteva creder essente forsan un dialecto del montanias o un altere lingua illes non cambiava al anglese, ma parlava in italiano in plus. (Le situation non permitteva, que io explica, qual lingua io parla - illes se interessava del instrumento e non super illo.)

Ille accordionista era le secunde sardo, con le qual io parlava in interlingua in mi vita efficacemente. Le prime era quando nos habeva un tour in Sardinia in 2004. De facto io parlava interlingua le prime vice alora e illo era pro me mesme estranie, parlar iste lingua, que io solo legeva e scribeva previemente. Ma le conversation era successose, nos nos comprendeva ben.

Trainos pro comparar...

Recentemente occurreva le 11me incontro nordic de interlingua, in qual io participava.

Ora io comencia le reporto del fin: al fin del incontro, in le ultime die io ha re-incontrate Lars Rosenmeier (mi collega blogista) e Klavs Neerbek...

...in le station ferroviari de Linköping:


Illes attendeva le traino verso Kopenhagen e io le traino a Stockholm e ambe trainos partiva al mesme tempore in le duo directiones differente.

Plus de photos super iste re-incontro vos pote vider in le blog de Lars Rosenmeier, quando io es visibile inter alteres justo in iste momento, quando io photographava iste photo... :-)

Quando io ja era in le platteforma del via ferree ubi io attendeva mi traino, io photographava un traino arrivante al via ferree vicin:


...e un die postea, quando io viagiava a casa de Budapest (a ubi mi aeroplano arrivava), io photographava del fenestra de mi traino un altere traino opposite in un station:


Vos pote vider le differentia inter le trainos de Svedia e Hungaria, que se mesura forsan in decennios... Totevia, io non vole saper con isto, que io ama le trainos moderne: justo inversemente, io ama objectos, vehiculos, etc. de previe decennios e seculos; antiquitates, vetule radioapparatos, magnetophonos, etc. Pro isto io ama viagiar per trainos hungare: illo me da un sentimento nostalgic ab ovo... :-)

19.8.08

Nove parola a apprender in interlingua: parabrisa...


Un die recente io voleva ir a vacantias a Balaton, a nostre bungalow per auto. E io ha pensate, antea io face le auto lavar in un station de gasolina (non per proprie manos, ma automaticamente). Io iva pro replenar de combustibile al station de gasolina, a ubi io sole ir. Ma illac le lavator automatic non functionava, dunque io iva al station le plus proxime.

In le altere loco toto semblava esser in ordine, usque le puncto verso le fin del procession de lavar, quando io audiva sono de rumper: alora io videva, que le seccator que approximava le parabrisa anterior de mi auto jaceva sur illo, non habente sentite le position del parabrisa illo collideva con illo. E le schermo del lavator scribeva, que il ha alicun problema e on debe consultar le personal. E isto occurreva justo in le ultime phase del lavamento...

Alora le empleata vidente que occurreva, suspirava automaticamente, que illa es fatigate de iste casos. Alora io tosto comprendeva, que non isto es le prime caso... Durante plenar un formulario de annunciar le damno verso le compania de assecurantia, io refereva plure vices a iste su phrase, que non isto era le prime caso de iste sorta. Ma illa non reageva, solmente al fin illa confessava, que previemente il habeva un tal caso e le typo del auto era justo le mesme, como illo de mi auto (Lada "cubic")... Interessante, nonne? E intertanto, ante iste responsa de illa io ja explorava le parabrisas del autos moderne (in le station de gasolina totes era moderne, excepte le mie...) e a tote de illos le parabrisas era plus concave, que le mie. Le arco de illos non era tanto pron, que le mie. Assi io concludeva, que forsan iste seccator del lavator automatic era elaborate pro parabrisas de autos moderne e pro isto illo non sentiva le arco del parabrisa plus concave de mi auto vetuste.

Post plenar le formulario io iva a casa e photographava le auto in iste su stato in casa in le parking,


al caso futur, esque le compania de assecurantia besonia un photo (si on aggrandi le photo, on pote vider le damnos melio:


... e le empleata del station de gasolina tamben lo photographava previemente), proque io voleva facer le parabrisa cambiar immediatemente (ben que io videva adequatemente trans le parabrisa durante conducer, io non voleva riscar que alicun fragmento me damnifica durante conducer) e io non habeva tempore pro consultar le compania de assecurantia, proque io voleva viagiar al bungalow a Balaton pro vacantias ancora in ille die, como io lo planava e non remaner in casa ancora duo o plus dies pro isto. Pro isto io cercava un officina de reparation ja in ille die, a fin que io non perde troppo de tempore. Le tempore urgeva, proque le officina de reparation claudeva a 5 horas p. m. [postmeridie] e quando io poteva ir a illo, il era ja 3 horas e plus que un medie p. m. Ma le reparatores faceva le labor ante de ir a casa, proque previemente io telephonava al officina pro demandar e organisar toto. On habeva justo un exemplar in stock al typo de mi auto...que fortuna, nonne?

Le reparatores laborava vermente rapidemente, io non debeva attender multe e illes prendeva congedo del chef justo post haber le labor finite (circa 4 horas p. m., benque le officina claude a 5 horas p. m. ...). Con le chef io concordava, si le compania de assecurantia besonia le photo, illo pote consultar le officina.

Io poteva ir al bungalow in ille die, toto era in ordine. Post haber retornate a casa, in alicun die recente arrivava le homine del compania de assecurantia. Quando ille telephonava anteriormente, post quando io le ha explicate le evento ille demandava: "...e ubi es le parabrisa avariate?" "In le officina, como le photo" - io supponeva e diceva isto a ille.

Durante plenar le papiros, etc. ille diceva, que non io o le officina de reparation haberea debite photographar le auto in ille su stato, ma ille (como representante del compania de assecurantia) e que io non haberea potite facer le parabrisa reparar durante cinque dies, secundo le lege...alora forsan io non recipe le costos del reparation del compania de assecurantia, io me (e le) demandava. Ille respondeva, non ille va decider in isto, ma un organisation in Budapest.

-

Actualisation: recentemente le postero sonava a nostre porta e dava moneta: justo le summa del nove parabrisa. Io videva, que le inviante era un compania de assecurantia, dunque il me deveniva evidente, que le assecurantia pagava mi damno. Ma nulle explication sur papiro arrivava, solmente le summa... Isto es lo importante, nonne? Totevia secundo me io haberea debite reciper un explication official in lettera, nonne?

19.7.08

...ubi non le anglese es le lingua auxiliar...


Heri io ha participate in le grande capitulo international del congregation de Notre Dame in Szombathely (14 de julio – 5 de augusto) a un vespere, a ubi nos era invitate e nos presentava illac le musica e dansas folkloristic hungare ante le publico international. Proque iste publico consisteva in le major parte de sorores (ecclesiastic), io non presupponeva, que un tal vespere con dansa e musica “secular” pote haber un successo inter illas, ma illas lo acceptava surprendentemente aperte e con visibilemente (audibilemente) grande placer (inclusive le dansas presentate in par, que lor ancestres in le ecclesia catholic prohibiva in le medievo). Le programma habeva plure partes, como presentar instrumentos musical folkloric hungare e musicar apartemente e como accompaniamento al presentation de dansas e mesmo illas era inseniate a alicun passos facile del dansa folkloric hungare, dunque illas dansava al fin – non in pares, ma in circulo.

Sub iste ligamine vos pote vider photos del participantes (photos facite ante nostre vespere, ma io memora tote iste participantes, io las / les videva personalmente heri), inter illas un soror african. Ma io ha observate un altere soror juvene african (illa non se vide sur iste photos. Il habeva tres sorores african in toto e un viro), qui vermente es bellissime (con bellissime pelle brun, etc.), tanto, que io non pote digerer, comprender e explicar, creder, etc., que un tal juvene femina si bellissime se absenta de tote le bonitates de corpore que illa poterea exercer con un viro e que illa reprime le sexualitate in se e retene su corpore de viros... E le directrice del schola medie de Zalaegerszeg, que iste congregation face functionar me respondeva postea, que vermente le publico consisteva del membros del congregation Notre Dame (que io non crede totalmente, proque il habeva 3-4 viros tamben inter illas).

Ma lo que nos remarcava al prime momentos entrante a in le edificio del capitulo es, que toto era scribite in francese e solmente in francese pro diriger uno trans le corridores (“salle a manger”, etc.). Io mesmo diceva isto a un soror sedente opposite a me durante le cena ante le programma, que io me gaude, que al minus hic non le anglese es le “lingua auxiliar international”. Lo que le francese lo es, es explicabile per le facto que iste congregation es fundate in Francia e anque su centro es in Paris ora. Solmente un soror nos adressava in anglese, quando nos vadeva verso le exito, ma illa lo faceva con un tal pronunciation pur britannic, que io immediamente sapeva, que isto es su lingua materne. Io ha vidite dictionarios portugese e prospectos presentante le congregation Notre Dame in Brasil sur tabulas, dunque brasilianas tamben participa le capitulo. Io non ha probate parlar con alicuno (alicuna... :-) ) in interlingua illac, ben que io supponeva, tote de illas (illes) parlante le francese e probabilemente habente apprendite le latino in alicun grado haberea potite comprender interlingua. Ma io tentava parlar in francese, proque unas me ha adressate in iste lingua. Io poteva solmente facer isto per phrases grammaticamente defective, proque io non cognosce parolas (grammatic) elementari del francese (como “sonar” - un instrumento musical), ma io pote dicer alicun parolas international al maniera francese e mesmo supponer tal parolas in le francese e “reconstruer” los al maniera francese. P. ex. io non poteva dicer “parentela” in francese, pro isto io lo diceva in interlingua e assi le soror lo confirmava como “parenté” in francese...


E essente al thema ecclesia (catholic), religion e interlingua io recommenda a vos iste blog super iste thema in interlingua:

http://ecclesia-interlingua.blogspot.com/ .

11.7.08

Statuas in “discussion” - 3.

Albert Wass, le poeta e scriptor nobile

Viveva un homine, conte Albert Wass de Szentegyed e Czege, un nobile hungare de Transsilvania de 1908 usque a 1998. Quando ille nasceva e era un infante, Transsilvania pertineva ancora a Hungaria e ille experientiava tragicamente tote le occurrentias historic in connexion de annexar lo a Romania secundo le tractato de pace in le palatio Petit Trianon de Versailles in 1920 (realisate in 1921) post le prime guerra mundial. Ille experientiava tamben le evenimento de re-annexar Transsilvania de Nord a Hungaria secundo le decision secunde de Vienna in 1940. Ma postea Hungaria perdeva le secunde guerra mundial e non volente vider le re-occupation ruman de Transsilvania de Nord ille seligeva emigrar al West de Europa in 1945. Durante su absentia in 1946 le tribunal popular ruman le condemnava a morte a causa de “crimines de guerra e homicidio”. A causa de isto – le verdicto es valide mesmo hodie, malgrado que ille provava su innocentia e ille se prova innocente – ille non poteva jammais re-visitar su patria, Transsilvania durante su vita. Le stato ruman post 1945, inclusive le regime communista del “conducator” (dictator) Ceauşescu le persequeva e essayava committer assassination contra ille plure vices in estraniero, ubi ille viveva, ma le agentias secrete de ille statos sempre poteva impedir istos. Primo ille viveva in Germania, postea in America. Finalmente ille moriva in Florida, SUA in 1998, sub circumstantias non solvite usque hodie – verisimilemente ille committeva suicidio, viste que in addition a lo que ille non poteva retornar a Transilvania (Romania) a causa del verdicto mortal, ille anque non re-recipeva le citatanitate hungare del stato hungare pro sempre, ma solmente pro un anno – e ille non poteva acceptar isto. Postea su restos ha essite apportate a casa a in Transsilvania.

Ille era un poeta e un scriptor, un character symbolic de exprimer le dolor hungare e le sorte transsilvanian o pan-hungare in relation de perder Transsilvania. Pro isto ille recentemente ha devenite multo popular e amate in circulos patriotic e dextere (conservative) hungare e in plure colonias hungare on vole(va) establir statuas a su honor. Istos poteva realisar se in colonias sub conservative direction politic, ma non poteva realisar se in los sub directiones sinistre e liberal (e ille non pote haber ulle statua in Transsilvania, proque le verdicto mortal es ancora valide in Romania contra ille).

Un statua public de ille se realisava tamben in Zalaegerszeg, mi urbe (sub direction politic dextere) organisate per le governamento urban e io, como musico participava in le inauguration festive. Il habeva multe spectatores e ultra le actores local il era tamben rolantes de Transsilvania, gruppos de dansas folkloric del ambiente de Marosvásárhely (Târgu Mureş, citate in Transsilvania, colonia partenari de Zalaegerszeg). Mesme le creator del statua es un sculptor de Marosvásárhely / Târgu Mureş, qui donava le statua al urbe Zalaegerszeg e ille era multo toccate, quasi comenciava plorar, quando on mentionava su nomine durante le oration. Ecce su creation vermente admirabile:


Ora vos vide mi photo posterior del loco, ubi on recitava versos, dansava, cantava e musicava (inclusive me) durante le inauguration del statua. Ora illo es quiete.

Como vos vide, le statua es in bon condition, illo es nove, etc.:

Post le festa in un programma de radio interretiari io habeva audite qualcosa, que me pareva referer a lo, que le statua de WASS Albert in Zalaegerszeg forsan ha essite dishonorate per culpabiles incognoscite. Ma io non era certe in le information e io non poteva creder isto; io credeva, que forsan io lo miscomprendeva. E mi photos facite super le statua postea confirmava isto in me; ubi appare nulle tracias de un dishonoramento:

Ma preparante me a iste articulo io cercava informationes in le internet e trovava un articulo del 23 (vinti tres) de maio, secundo le qual autores incognite ha pingite le sculptura de Albert Wass inaugurate a pena ante un septimana in Zalaegerszeg. On ha “supplementate” le inscriptiones sur le construction detra le statua per parolas (o expressiones) vituperative, abusive. Alora io observava mi photos alora ja preste, esque il ha ulle signo de injuria, ma io non ha trovate qualcosa referente se a isto. Il me pare, si il habeva injurias del toto, on succedeva facer los disparer multo effectivemente. Inter le inscription del nomine e le inscription del annos appare nulle altere “inscription posterior” pingite a ibi per spray, como il es usual (vide mi previe duo articulos in iste thema). Assi le memoria de Albert Wass pote viver in plus imperturbate.


25.6.08

Statuas in “discussion” - 2.

Le monumento pro... que exactemente?

Si io seque le occurrentias politic del tempore recente in Zalaegerszeg chronologicamente in relation con sculpturas, le sequente debe esser a mi aviso illo circa le monumento de “liberation”.

In le vocabulario del communismo le “liberation” significa le invasion per le truppas sovietic post le secunde guerra mundial in 1945 (mille novem centos quaranta cinque), que forsan significava un liberation del nazismo in Hungaria, ma al mesme tempore un altere conquesta que resultava un altere dictatura in Hungaria de 1945 usque a 1989 / 90 (octanta novem / novanta).

Le monumento era sculpite per MIKUS Sándor in 1955 (cinquanta cinque) e facite per revolutionarios anticommunista cader in 1956 (cinquanta sex; durante le revolution e lucta pro independentia in Hungaria ille anno). Un mi oncle qui era presente alora al evento mesmo sape le nomine del persona, qui conduceva le camionetta al qual era fixate cordas pro assi facer le monumento cader. Su fratre (un mi altere oncle) debeva emigrar del pais verisimilemente justo proque le communistas le accusava de participar in iste evento. Post le “retorno” del communismo a in le pais le monumento era restablite e illo sta a su loco original mesmo usque hodie, malgrado que intertanto – on assere – nos ha cambiate al democratia depost 1989 / 90.

Vide iste photo (non proprie!) super le monumento in le stato como illo stava firmemente, sin cambio durante decennios in Zalaegerszeg:

Il es incomprensibile, proque illo sta ancora sur ille loco post le cambio in 1989 / 90 / 91 (novanta un; quando le ultime soldato sovietic quitava le pais) si tote le democrates hodierne reguarda le revolutionarios de 1956 como lor ancestres ideologic e iste revolutionarios in 1956 faceva le monumento cader... Proque illes hodierne non vole remover lo (solmente le radicales dextere)...?

In le articulo de Zalai Hírlap (le sol quotidiano local univocamente partial in favor del ideologia e le partito sinistre) appareva un curte referentia al occurrentia recente (detalios postea infra) con un photo super le sculptura con un commentario que le monumento establite originalmente al memoria del “liberation” ab le nazismo livrate per le truppas sovietic es considerate hodie, post le cambio al “democratia” como un monumento pro memorar le exodo del truppas sovietic (in 1991) post le cambio politic. Ma isto es multo verisimilemente un mentita, un mendacio, un semi-veritate inventate per le jornal a fin de manipular le gentes verso le latere politic sinistre! Ben que sur illo il es scribite le numeros 1945 e 1991 a fin de autorisar, explicar in alicun maniera le existentia del monumento justo in su loco original (mesmo multo central, ante le station ferroviari), io e mi circulo non del toto sape super ulle cambio in reguardar iste monumento “non plus” referente se al “liberation” = conquesta sovietic in 1945, ma justo al exodo sovietic in 1991...! Mi sequente photos va demonstrar, que le gentes reguarda iste sculptura in su significato original in connexion de 1945:

(Ante toto io vole evocar vostre attention al casas al duo lateres del monumento: in Zalaegerszeg on rarmente vide tal typic casas archaic que olim – ante le apparentia exaggerate del stilo socialista-realistic in le architectura local e del edificios alte de plure etages – characterisava tote le urbe.)

Compara mi photographia con le previe que tu vide supra: il ha duo differentias plus importante: le monumento ha essite versate per tinta rubie – le symbolo del communismo, ma forsan hic intendite como symbolo de sanguine, un referentia al vengiantia communista...? -, in plus il es scribite qualcosa per spray de tinta.

Le inscription original infra es: “felszabadulásunk emlékére”, i. e.: “al memoria de nostre liberation”, ma le parola “felszabadulásunk” i. e. “nostre liberation” es superscribite per spray con le parola “'megszállásunk”, i. e. “nostre conquesta”. Assi le texto “modificate” se comprende: “al memoria de conquirer nos”.

Si on vade plus proxime, on pote discoperir altere inscriptiones per spray de tinta rubie, ma io non poteva identificar le parolas:

Esque le governamento urban (del latere dextere ja alora) vermente pensava, que il non es necessari remover le monumento post le cambio del systema politic, ma solmente tractar lo in plus como un monumento al memoria de exodo del armea sovietic in 1991...? Le slogan se cambiava, ma le edificio remaneva le mesme, create in 1955 ma removite in 1956, restablite in 1957... Semblamente le gentes non oblida isto e non da un autorisation a lo que le monumento remane ibi e lo tracta anque in plus como un monumento al memoria de conquirer Hungaria per le sovieticos; un symbolo del dictatura communista.

Le burgomaestro (politicamente del latere “dextere”, ma non sempre radical) non ha un situation invidiabile:

  • si ille faceva remover le tinta rubie, radicales de dextere le accusarea con facer un gesto verso le latere sinistre (socialista o socialdemocratic);
  • si ille non faceva le tinta remover, alora ille poterea esser attaccate per le socialistas per lo que “ille consenti con le action extremista”;
  • si ille faceva remover le monumento mesme, isto esserea “troppo extreme” pro le socialistas e mesmo pro le conservativos “plus molle”.
  • Si ille faceva remover le construction e establir un altere in vice de illo, isto esserea anque “troppo extreme” pro le latere del sinistra, ma esserea acceptate per le conservativos e mesmo per le radicales del dextera.

Ma io pensa, ille e su circulo facera nihil (face e faceva nil post quando le tinta appareva sur le construction). Per iste inactivitate le governamento local vole plus tosto supprimer le affaire, facer le gentes oblidar iste affaire, non facer les occupar se con isto a fin que le burgomaestro e le governamento non se confronta con ulle latere politic. Ma assi ille remane confrontate solmente per le latere dextere radical (ma isto sembla non interessar le...), ben que per lo que ille non face le color rubie remover face uno pensar, que ille e le governamento exprime celatemente su consentimento con le action “de pictura”.

Assi secundo me le monumento remanera ancora longemente in su loco in su stato hodierne non cambiate assi, per le inscriptiones posterior, facite per alicun “artista nocturne”...

23.6.08

Statuas in “discussion” - 1.

Hồ Chí Minh, le leader vietnamese...



Forsan inspirate per le serie de Erik Enfors in su blog (Alcun sculpturas public in Varberg), io anque presenta un poco le statuas public de Zalaegerszeg, registrate per mi proprie camera photographic. Mesmo io comencia con statuas discutite, que ha actualitate politic recentemente.

Anno 1976 (mille novem centos septanta sex). Dato: le 30 (trenta) de april. In Hungaria il es socialismo (communismo), dunque: un systema politic dictatorial. In Zalaegerszeg on inaugura le statua de Hồ Chí Minh. Io non meditava re isto alora, io habeva un anno... :-) Ma nihil occurre con le statua durante le decennios, nihil mesmo post le cambio del systema politic in 1989 / 90.

32 (trenta tres) annos postea totevia occurre qualcosa: verisimilemente le 28 (vinti-octo) de martio 2008 (duo milles octo) le presidente local del partito Jobbik Magyarországért Mozgalom (Movimento pro un Hungaria Melior) ha coperite le statua de Hồ Chí Minh (vide supra) in Zalaegerszeg per un folio nigre. (Io ha vidite le statua alora con le folio nigre del fenestra de un bus local que ha su route ibi.) Le partito radical de dextere ja ha initiate le remotion del statua in 2005, ma semblamente le governamento del urbe (ben que guidate per un burgomaestro dextere) ageva nihil in iste respecto. Postea Jobbik dirigeva un question al governamento, ma nulle responsa arrivava.

Proque habe un representante del dictatura sanguinari communista un statua in un loco public de un urbe in Hungaria, ubi – on assere – le dictatura communista ja ha passate e il ha – on assere - “democratia”? Isto es vermente incomprensibile non solmente pro le Jobbik. On scribe, le dictatura communista in Vietnam requireva un million de victimas e Hồ Chí Minh es un persona vermente discutite mesmo in Vietnam. Il ha nulle obligation de haber statuas public de tal homines in Hungaria, in mi urbe. Il es ver, le statua de Lenin era removite in Zalaegerszeg post le cambio del systema politic in Hungaria, ma non illo de “oncle Hồ”. Vos pote vider al photo sequente, que es ora in le loco del statua de Lenin de olim, que io memora ancora de mi infantia. Illo era un vermente bon labor artisticamente, un multo grande statua... ma philosophicamente, politicamente naturalmente illo non plus poteva haber loco ibi. Io non ha trovate ulle photo vetule del 80s o plus previemente in internet super le statua de Lenin in Zalaegerszeg e io non sape, ubi le statua se trova ora – si illo ancora existe. (Secundo un sol information in le internet illo se trova in le parco de sculpturas in Budatétény – Budapest, ma io non poteva verificar iste sol information.)

Isto non es le optime photo mie, ma quando io faceva un tour per mi bicycletta intra le urbe pro facer photos a vos, sur le route ab le statua de Albert Wass verso le statua de Hồ Chí Minh se trovava iste loco, le statua “Ex-Lenin” como io lo appella (lo que es sur le loco del statua Lenin de olim) e io decideva facer un photo rapidemente anque re illo... Forsan a iste photo redigite on vide plus:


Ma retornante a Hồ Chí Minh: brevemente post iste action del Jobbik le folio nigre era removite. Esque officialmente per le governamento local...? Esque inofficialmente, secretemente per individuos communista o “communista-phile” o sinistre-liberal p. ex. durante le nocte...? O per representantes de partitos "minus radical" e/o sinistre-liberal durante le die, officialmente o al minus publicamente? O mesmo: secretemente o publicamente per esperantistas revolutionari, viste que Hồ Chí Minh parlava e appoiava anque esperanto...? Io non sape. Ma le capite del statua Hồ Chí Minh ora de novo se vide assi, como vos lo vide sur mi sequente photo e le Jobbik usque ora non lo ha recoperite per folio nigre:


Ma intertanto ha apparite un inscription sur le fundo detra le statua (io non crede, que illo era pingite a ibi per le Jobbik durante su action official de coperir le statua per folio; io crede, le inscription veniva plus tarde al monumento). Vamos ir plus proxime, a fin que nos vide, que es scribite per spray de pictura al fundo ubi se vide le populo de “patre H”, assi facente theoreticamente un bon effecto tridimensional:

Que? Vos non pote leger lo mesmo de iste puncto de vista? Alora io vos monstra le inscription de un altere puncto de vista, ubi le statua non lo coperi. Ecce:


Que vos dice ora? Le-bon-ta-ni? Vos pote leger le parola, ma vos non lo comprende? Ah, vos non es hungarophonos...:-P Alora io lo traduce a vos. “Lebontani” significa “demolir lo” - intendite in imperativo. Qui ha pingite isto al fundo detra le statua? Io non sape, probabilemente alicuno secretemente. Vos pote vider, que le parte superior de iste parte del monumento es plus nigre, que le inferior. Isto es proque previemente le mesme inscription se videva plus superiormente (io videva isto alora) e on poteva facer lo disparer solmente assi (que le color nigre del litteras remaneva ibi). E pois que le inscription original ha essite removite, on ha pingite le mesme a plus infra.

Hồ Chí Minh es vermente un homine dubitabile: a un latere ille luctava pro le independentia de Vietnam del Nord contra le franceses e ille poteva attinger le independentia. Isto es laudabile. Ille voleva bontate pro su populo. Ma su ideologia a attinger isto, le communismo non es acceptabile in nostre dies, viste que illo habeva mesmo plus victimas que le nazismo e illo resultava systemas dictatorial in le paises de Terra. Mesmo le systema communista in Vietnam habeva 1 (un) million de victimas. Esque illo es a “oncle Hồ” a ascriber ...? Dunque assi como in Zalaegerszeg naturalmente il ha nulle statua pro memorar nazistas, communistas anque non poterea haber statuas. Mesmo il es inacceptabile, que Hồ Chí Minh appoiava e mesmo parlava esperanto alora, quando nostre interlingua era ja publicate (in 1951)... :-D Ma pro esser seriose: il es vermente multe vices a remarcar, que communistas appoia esperanto o esperantistas son communistas o al minus sinistrales... Io non critica le communistas de Zalaegerszeg de olim, qui ha inaugurate iste statua in 1976, durante le communismo... Illes faceva lor labor secundo lor conviction o ordine superior (dictatorial). O forsan isto era un resistentia celate per le leaders del urbe in 1976 contra le vengiantia del revolution in 1956, ubi Imre Nagy (hic: Hồ Chí Minh...!), le “communista reformate” vinceva le independentia pro su populo e postea – ben que al contrario de Hồ Chí Minh – ille era exequite; pro isto ille, Imre Nagy debeva haber un statua de memoria assi, in le forma de Hồ Chí Minh...? (Alora, durante le communismo NAGY Imre non haberea potite haber un statua proprie.) Si, grande idea: proque non haber un statua de Imre Nagy in loco del statua de Hồ Chí Minh in Zalaegerszeg...? Ille, essente un martyre es appreciate tamben per gentes e partitos patriotic.

(Del resto quando io photographiava iste statua, un evento interessante occurreva: durante facer mi prime photo - vide supra - io subito remarcava, que un viro con barba sedente sur un banco photographa ME. Quando ille remarcava, que io le remarcava, ille subito dirigeva su apparato - plus seriose, que le mie - a un altere direction facente assi, como si ille volerea photographar qualcosa altere. Dunque probabilemente su photo super me non succedeva a ille. Io continuava photographar lo que io voleva, durante que ille faceva altere photos, forsan non super le statua - io non observava isto. Ma interessantemente quando io finiva photographar e retornava a mi bicycletta, ille iva exactemente al loco ubi io comenciava photographar e comenciava facer su proprie photos super le mesme thema... Esque ille era un jornalista? Plus tosto un citatano general, io pensa. De qual ambition ille habeva le mesme idea, como io - photographar le statua de Hồ Chí Minh in Zalaegerszeg...? Esque de un convinction sinistre o dextere...? Esque ille veniva de Jobbik...? Esque ille era un spion o un agente secrete, qui era dirigite a ibi a fin de observar me e facer photos super me...? :-) Io face combinationes: que occurrera alora con me durante le volo a Stockholm ...? O in le traino? O al via al station ferroviari? O in Linköping...? O al retorno...? :-) )

13.6.08

Sonio, illusion o hallucination?


In alicun die del septimana me occurreva un cosa estranie e inexplicabile (que era mesmo formidabile in ille tempore pro me...).

Como usualmente, io disconnecteva mi telephono mobile le vespere previe a 22 horas. Io memora, tote le characteres digital dispareva alora del schermetto del telephono. Post alicun tempore de isto io iva a in le lecto, ma io dormiva intranquillemente, forsan proque io ha mangiate troppo al vespere... E ante alicun minutas al medienocte io me eveliava al sono del telephono que es assatis forte. Se eveliante del lecto io era surprendite: “Qui pote cercar me in iste hora tarde...?” - io non poteva imaginar isto. Totevia automaticamente io me urgeva rapidemente al telephono, partialmente a fin que mi parentes in le camera vicin non se evelia (illes sole ir a in le lecto in le majoritate del casos ja ante le medienocte) e a fin que le appellante non disconnecte le appellata, que io pote acceptar le appellata. Ma post habente imprimer le button de acceptar le appellatas mi telephono pareva fatigar se (non plus haber currente), proque immediatemente quando io diceva “hallo” in le telephono nemo me respondeva e reguardante al schermo del telephono tote le signos digital que io justo anteriormente memorava vider sur le schermo dispareva. (Attention! Previemente io ha scribite, que io disconnecteva le telephono circa le 22 horas, assi que tote le characteres digital dispareva; totevia a iste occasion immediatemente ante imprimer le button de acceptar le appellata io videva signos digital sur le schermo quasi si illo esserea connectite....) Ma post habente acceptate le appellata per le button nulle signos io videva sur le schermo. Io controlava mi parentes in le camera vicin: illes non se eveliava, assi io non poteva saper, esque illes audiva mi telephono e non poteva demandar un explication de illes a iste phenomeno estranie.

Alora io lo ha connectite al accumulator a fin que illo sia cargate per currente. Illo vermente non plus habeva currente in se pro poter esser facite functionar. Alora, functionante le telephono del accumulator io controlava in le menu, esque io habeva ulle appellata non acceptate o acceptate. Nulle nove io habeva...! Ma alora io ancora era forsan convincite, que alicuno me vermente appellava e subito io deveniva espaventate, io comenciava quasi timer, que on pote per le mesme effortio mesmo entrar in le appartamento e mi camera, si on me appella per telephono in iste hora tarde – e io poteva comenciar dormir de novo difficilemente, a causa de lo que le evento era inexplicabile pro me....

Le matino sequente io narrava iste historia a mi parentes, les demandante, esque illes audiva le sono de mi telephono – ma illes non lo audiva.

Como a categorisar iste phenomeno? Illo non poteva esser un sonio, proque io ageva durante le phenomeno in le vita real – io me eveliava del lecto, iva al telephono, imprimeva su button, diceva “hallo” in effecto, controlava mi parentes, connecteva le telephono con le accumulator, etc.

Era isto un illusion o un hallucination? Io videva effectivemente (io habeva le illusion...?) que mi telephono era connectite malgrado que io lo habeva disconnectite circa 22 horas. Dunque theoreticamente io non haberea potite vider lo connectite, totevia io lo videva assi physicamente, durante que io stava. Esque io soniava durante star...? Pro isto illo non poteva esser un sonio, ma un illusion? O un hallucination...?

Photos super mi amate urbe de nascentia e del habitation Zalaegerszeg - 19.


Forsan mi lectores fidel ancora memora mi serie "Photos super mi amate urbe de nascentia e de habitation", ubi io presenta photos super mi urbe Zalaegerszeg. Ora io vole revivificar, continuar iste serie, pro esser fidel al titulo URL de mi blog, que contine le nomine Zalaegerszeg (que io includeva in le URL pro scopos touristic...).

Non habente un apparato photographic in ille serie io cercava photos ja disponibile in internet e copiante los io los ha publicate in mi blog. Ma iste photos es rar, se trova in spatios differente del web e son pauc e sovente son de un qualitate que non es le optime.

Ora io, preparante me al incontro nordic de interlingua non solmente annunciava mi participation per inviar le scheda de inscription, reservava e comprava le billets pro le aviones e trainos, ma tamben comprava un camera digital (apparato photographic), del typo Fujifilm Finepix A920 (in color nigre... :-) ). (Ja Lars Rosenmeier in su blog presentava su photos super le previe incontro nordic.) Dunque plus de photos es attendibile in mi blog, forsan ispirate per lo que Mardy usa su blog exclusivemente pro presentar e commentar su photos digital e tamben in le blog de Martein Sveinsson iste factor es un importante elemento constructive.

Primarimente que vos vide iste ancian articulo mie con le photo.

Vos pote vider in illo un photo super le fontana tulipan in le Dísz Tér (Placia Ornamentate) simile a iste photo:


Esque vos sapeva, que illo era recentemente renovate...? :-D

Ora io vos presenta su stato actual, presentante ora ja un photo que io faceva per mi nove apparato:

E le renovation de illo non consisteva solmente de esser aurate, ma tamben de reciper "clausuras" (semi-clausuras) rubie...


... que me non place de un altere puncto de vista del placia; de illac le fontana non pare esser dominante a causa de iste quasi-clausuras plus alte, que diminue le vista del fontana tulipan. Ma le competentes explica iste "clausuras" per lo que on vole attinger un effecto rubie-blanc-verde - le colores national de Hungaria - assi que on face montar (ascender) plantas verde a iste (semi-)clausuras... (Ben que le plantas era plantate ibi solo recentemente, alicun plantas verde ja se vide infra le pilares quasi-blanc, assi le effecto rubie-blanc-verde theoreticamente ja pote functionar, ma io es quasi certe, que un observator superficial non remarca isto e ille probabilemente non (immediatemente) associa al tricolor hungare... Forsan on potera ja remarcar iste effecto postea, quando le plantas verde ja essera plus alte...)