26.9.08

Le alphabeto runic hungare vive!



Mi lectores fidel forsan ancora memora, que in connexion del alphatebo runic de nordicos io scribeva articulos hic super le original alphabeto de hungaros, como isto:

http://zalaegerszeg.blogspot.com/2006/03/le-alphabeto-runic-hungare.html

Desde alora io discoperiva, que un boteca in Zalaegerszeg applica iste alphabeto, dunque lo usa in practica, assi iste alphabeto vermente vive in function!

E pois que io ha comprate un apparato de photographar, ora io ja poteva photographar le fronte del boteca:


Il es interessante vider le hereditage latin in Hungaria (in le nomine del boteca) e le coexistentia del traditiones ancian hungare, in le scripto per runas.

Le texto se lege como "kincses bolt" - per le alphabeto latin del hungaro - e significa: "boteca con tresores".

25.9.08

Mercato agricultural in Roßbach-Wolfstein, Germania (ambiente Kusel), 2008


A les qui es interessate, ubi io era durante le weekend passate, io recommenda iste album mie:

Picasa Web Album - Roßbach-Wolfstein 2008

A alicun photos io mesme es visibile.

Hic vos pote cliccar al prime photo pro aggrandir lo e facer le imagines currer plus manualmente per le button de sagitta a fin de poter leger le subtitulos in interlingua tranquillemente.

Alteremente que vos selige "slideshow" (projection) pro facer le photos currer automaticamente, ma in iste caso vos debe adjustar le cambiamento del photos del 3 secundas a plus secundas, a fin de poter leger le subtitulos in interlingua, etc.

E io vole evocar vostre attention, que on pote commentar cata photo in Picasaweb... :-)

Plus de iste evento io scribe in le dextere parte del pagina - in interlingua, naturalmente. :-) Un ver compania international se collige a iste mercato de anno a anno, ultra le germanos franceses, finneses, poloneses, portugeses e hungaros, totes del urbes partenari de Kusel.

Con un finnese io parlava super interlingua - in anglese - post haber sapite, que ille intende apprender le espaniol. Ille immediatemente mentionava esperanto, ma io diceva, que no, non se tracta de illo. E ille demandava, que es ille objecto que era ante nos sur le tabula in interlingua. Io respondeva: "bottilia" e ille comenciava rider - io non sape, proque...

Le nove dictionario interlingua-nederlandese ha essite imprimite!



Le plus nove edition imprimite del dictionario interlingua-nederlandese ha essite publicate per Lulu in duo enorme tomos de circa 1000 (un mille) paginas A4 (A quatro) insimul. Le autor es Piet Cleij, nostre diligentissime e infatigabile lexicographo nederlandese. Iste 9ne (none) edition contine multissime de entratas lexicographic, 51 226 (cinquanta milles duo centos vinti sex), inclusive le circa 27 000 (vinti-septe milles) entratas original del Interlingua-English Dictionary e in addition nove parolas, “neologismos”, habente ganiate lor formas standardisate in interlingua secundo le methodologia de IALA, que publicava le dictionario interlingua-anglese in 1951. In ultra le parolas, le entratas contine le terrenos e exemplos de uso, expressiones, locutiones e phrases; compositiones, que facilita le comprension del parolas del contexto, mesmo pro personas qui non del toto sape le lingua nederlandese. Assi iste obra es un ver tresor pro totos, proque per illo quicunque pote saper, esque le parola cercate existe del toto in interlingua correctemente in ille forma e on pote recognoscer le significatos del parolas mesmo del contexto. In plus, le dictionario indica le accentos differente del regulas principal.

In le prefacio le autor regratia le collaboration a Josu Lavin, interlinguista basc e Pierre Morin, interlinguista de Québec, qui ha adjutate in publicar le obra in Espania. In le initio del prime tomo mesmo appare un grammatica de interlingua pro nederlandeses.

Gratias, Piet pro le grandissime e importantissime labor! Iste enorme dictionario tamben pote esser fonte de dictionarios de interlingua pro altere linguas, secundo me. Tote le obra es accessibile liberemente tamben in internet in forma digital, gratias a Josu Lavin, sub iste adresse: http://interlingua.wikia.com/wiki/Interlingua-Nederlandese . Ma il vale haber le version de papiro, pro lecturas del litteratura de interlingua quando on non es in le vicinitate del schermo computatorial (p. ex. lege un libro in interlingua in le lecto o non es in casa, etc.). E si on totevia non comprende le equivalentes nederlandese del parolas, on pote provider un bon dictionario nederlandese de su lingua materne e assi le problema es solvite, usante duo dictionarios. Naturalmente le melior es si on cognosce le nederlandese. Forsan iste dictionario va esser un motivation pro me a realisar mi plano de longe: apprender le lingua hollandese, que me place.

On non pote ordinar le nove (9ne) edition al Servicio de Libros de UMI (Union Mundial pro Interlingua - http://www.interlingua.com/libros/nl.htm – sub iste ligamine appare ancora le precios de 8ve – octave - edition), ma del casa editorial Lulu. Clicca al ligamine http://stores.lulu.com/InterlinguaUMI pro ordinar le edition plus actual.

Il es intendite interviewar le autor in relation de iste obra in Radio Interlingua per le eminente programma Skype (con le adjuta del programma Powergramo, que registra conversationes de Skype).

4.9.08

Photos super le Incontro Nordic (Mini-Conferentia) de interlingua



Io ha ponite mi photos facite in le incontro nordic de interlingua al internet e io ha facite subtitulos a illos in interlingua!




Clicca hic pro vider le photos, e clicca hic pro comenciar le projection automatic (slideshow). Durante isto vos pote prolongar le tempore inter le photos de 3 (tres) secundas a plus.

In ultra de Laurentio Falcatorrosa (clicca hic pro vider le slideshow de su photos), Mardy tamben ha publicate su photos super le mesme evento, lege iste su entrata in su blog. E vide le integre galeria de su photos facite super le incontro nordic. Illac il es equalmente possibile un projection (slideshow) de su photos.

E io incoragia tote le altere participantes, qui ha facite photos in le incontro, que illes publica lor photos equalmente in internet, como nos lo ha facite.

3.9.08

Un historia ver

Le weekend passate io ha viagiate a in Polonia, a in Krosno, le urbe partenari de Zalaegerszeg (mi urbe) como membro de un banda musical folkloristic hungare accompaniante un gruppo de dansas folkloric de mi urbe. Vos pote vider e commentar mi photos facite ibi hic: Picasa Web Albums: Krosno

Nos ha viagiate per iste autobus:

(io ha prendite le photo del sito web del compania que nos livrava, pro isto io sape, que iste bus es le mesme, con le qual nos ha viagiate). Le tempore e le kilometros del viage non era troppo grande, proque le distantia es solmente 600-700 km inter le duo urbes. Le viage pur haberea essite 7-8 horas per autobus, ma nos ha facite pausas multe vices.

A un de iste pausas verso Polonia nos ha stoppate in un station de gasolina immediatemente in le frontiera hungare-slovac, al latere slovac in le via inter Miskolc (Hungaria) a Kassa (in slovaco Košice, Slovachia), al station de frontiera inter le villages Tornyosnémeti (Hungaria) e Migléc/németi (in slovaco Milhost', Slovachia) – ma ambe le villages era assatis distante de ille station de gasolina. Le chauffeur ha dicite, quando on le demandava, esque on pote descender del bus, que non; ille stoppava solmente pro comprar vignette pro le autostrata. Totevia alicunos ha descendite pro visitar le boteca intra le station o le WC, o pro fumar, io non sape; ma io mesme descendeva e visitava le toilette pro esser secur (illo non era particularmente necessari, proque nos stoppava justo al latere hungare del frontiera, ubi il non habeva un WC, totevia io cercava un arbusto o arbore pro “facer le cosas”...), nam on non sape, quando essera le sequente pausa... Quando io iva ex le toilette e partiva le edificio del station io iva a in le micre parking del station pro ascender le bus. Ma...nulle autobus stava ibi...!! Illo partiva...sin me...!?!

Toto era troppo quiete, silentiose e pro isto multissimo oppressive in ille situation e forsan mesmo nulle altere vehiculos parcava in le parking. Mesmo in le edificio del station il habeva forsan solmente le empleato alora. Io non poteva parlar con alicuno, tote mi co-passageros hungare partiva con le autobus e io cognosceva nemo in ille station o in ille ambiente.

Io ha lassate mi telephono e portamoneta in le bus: io era ibi sin telephono, sin ulle carta de identification o passaporto e sin moneta pro pote organisar qualcosa.

Pote vos imaginar ille sentimento?! Io deveniva multo nervose.

Io habeva le sequente pensatas:

  • Telephonar del apparato del station io non pote, proque io non ha moneta pro pagar le costos a un numero estranier (del puncto de vista slovac un numero telephonic hungare es estranier, nam io ja se trovava in Slovachia, mesmo si solmente de alicun centos metros de Hungaria.)
  • Io non sapeva mesmo ulle numero telephonic de memoria, totes es in mi telephono portabile – que io non habeva a me... In plus, io memorava, que io ha solmente le numero telephonic de mi collegas musicante in mi telephono e de nulle altere persona in le bus...
  • Io non mesmo pote demandar le empleato del station o explicar le le situation, proque io non sape le lingua slovac...

Assi nonobstante que io era multo nervose, io debeva effortiar me a pensar rationalmente: io recognosceva, que io non pote altere cosas a facer, que remaner ibi, ubi io es e attender: proque si le passageros percipe, que io non es in le bus, illes va retornar e cercar me in le possibile locos ubi le autobus faceva stops. Il haberea essite irrational demandar alicuno, que ille / illa me porta per auto al proxime station de gasolina o simile locos, proque io non poteva saper, esque le bus stoppava ibi o non, ma in alicun sequente station. Il anque haberea essite irrational retornar al latere hungare del frontiera, proque le proxime village, Tornyosnémeti es troppo distante a pede. Le mesme vale al plus proxime village in le latere slovac (Migléc o Miglécnémeti, in slovaco Milhost'). Ma il habeva le risco, que illes percipe mi absentia troppo tarde (forsan mesmo in Polonia, proque le percurso in Slovachia era assatis curte...) e alora illes haberea debite ir a retro troppo multe de kilometros e perdite troppo de tempore.

Assi io cambiava mi puncto de vista: io non necessarimente debe solmente attender, ma totevia activisar me in alicun maniera, mesmo sub iste conditiones (sin moneta, sin telephono, sin cognoscentia del lingua slovac). Assi io, non sapente le lingua slovac totevia iva al empleato del station e essayava explicar le le situation, le occurrentias con le pauc parolas slovac, que io sapeva o reconstrueva assi, que mi constructiones poteva esser formas slovac de parolas slave, secundo le leges linguistic... Il non es un passatempore agradabile crear parolas in un lingua non cognoscite e effortiar se a memorar parolas fixemente apprendite in un lingua estranie incognoscite, crede me, quando on es multo nervose e in stress... In altere situationes io me occupa con gaudio con tal cosas, ma non in un tal situation...

Le empleato semblava esser un bon homine, pro isto io le adressava – ille vermente non sapeva le lingua hungare, como io lo supponeva. Post alicun essayos ille semblava comprender mi situation plus-minus exactemente e subito ille percipeva, que io iva a ibi con le bus, cuje chauffeur demandava de ille vignette pro autostrata justo ante minutas. Io le explicava anque, que io non ha telephono e moneta a me. Vidente que ille es forsan un juvene de bon intention e empathia io le demandava de telephonar totevia assi, que io le offereva de pagar le costos post quando le bus retornava e io pote haber mi portamoneta. Pois que io non sapeva le numero telephonic de mi collega musicante de mi memoria, io sapeva de memoria solmente le numero de nostre casa – un numero de telephono de cablo, non mobile. Assi io telephonava a casa, sperante, que alicuno fortunatemente es in casa e pote acceptar mi appellata. Assi illo occureva, fortunatemente, mi patre diceva “hallo”. E assi io rapidemente – pro evitar troppo multe costos – le explicava le situation e le demandava de informar se del numero de mi collega musicante qui era in le bus. Assi ille debeva telephonar a un altere collega musicante, qui remaneva in casa pro saper le numero de ille collega. Io vole facer vos prestar attention a multe factores de risco:

  • fortunatemente, que mi patre era in casa, proque io non sapeva ulle altere numero telephonic, solmente ille numero de telephono fixe;
  • fortunatemente, que mi collega musicante in Hungaria acceptava le appellata de mi patre;
  • fortunatemente, que ille collega in le bus in Slovachia habeva le telephono connectite e acceptava le appellata de mi patre.

Io dictava le numero del station de gasolina in Slovachia, ubi io era pro mi patre. Io attendeva multe, que le bus retorna e que mi patre me reappella pro narrar, que ille poteva – o non poteva...? - organisar.

Ma ille non me appellava. Assi io demandava de novo le possibilitate a telephonar. Le empleato lo permitteva, ma illo me non succedeva, benque io habeva premite le numeros correctemente. Probabilemente proque ille apparato era de vetule typo, non con le systema “tone”, ma con le systema “pulse”, que require un certe velocitate o rhythmo de facer pausas durante premer le buttons, que io non cognosceva pro haber un connexion, le linea successose. Alora ille lo probava e illo le succedeva.

Mi patre me narrava, que ille ha succedite parlar con mi co-musicante in le bus: illes non mesmo percipeva, que io non era in le bus. Alora ille diceva a mi patre, que ab ille puncto ille va organisar le affaire. Assi io deveniva plus tranquille e attendeva... (In casa il se verificava, que mi patre voleva reappellar me con le numeros slovac que io le ha dictate, ma isto non le succedeva. Assi il era particularmente bon, que io reappellava ille, alteremente nos non plus haberea potite haber contacto...)

Ma io attendeva ancora anque longemente post iste nova. Si longe, que pro esser secur io demandava de novo, esque io pote ancora telephonar – iste vice al collega in le bus, cuje numero io sapeva de mi patre, pro demandar, ubi illes es, esque illes retornava pro me e quando illes arriva. Non ille, ma un dansator acceptava finalmente mi appellata post longe tempore e diceva, que illes ha recentemente retornate. Al question, quando illes arriva, ille respondeva, “in cinque minutas”. Io diceva isto al empleato in slovaco quasi assi: “pät' minúty” que io opinava saper dicer in slovaco.

Ma io debeva attender plus que cinque minutas, “naturalmente”.

Previemente io diceva a mi interlocutor telephonic, que io debera provider mi portamoneta pro pagar le costos del appellatas, que nos habe tanto tempore pro facer isto. Assi quando le bus ha arrivate, io me hastava pro mi portamoneta e pagava 2000 (duo milles) ... in HUF, forintes hungare (regratiante a ille le affaires con un solide “ďakujem pekne”), que io supponeva poter dicer quasi correctemente in slovaco. (Lo que io habeva solmente forintes hungare e zlotis polonese, non haberea essite un problema, proque alicuno de mi co-passageros diceva – e io lo audiva -, que le empleato de station de gasolina acceptava tamben forintes.)

Retornate a in le autobus io demandava pardono de totos ja quando io me apportava mi portamoneta de ibi, ma io trovava disinteresse del parte del majoritate – illes comenciava reguardar un altere film de DVD. Totevia io comenciava narrar mi historia al passageros in le ambiente de mi sede, mesmo sin demandar de narrar. Io ha prendite iste resolution de narrar previemente mesmo sin demandar, a fin que le co-passageros senti mi situation non invidiabile.

Illes non demandava pardono de me...nonobstante que io pensa, que non solmente io, ma anque illes era culpabile in iste occurrentia. Secundo vos, qui es le plus culpabile (in qual proportion) in iste historia? Il es ver, le passageros in le anterior del bus poteva pensar, io non es ibi a mi loco original, proque io iva al posterior del bus, como isto occurreva ante le stop, quando le altere musicos me invitava a ibi pro musicar. E le passageros al posterior del bus poteva pensar, forsan io es a mi loco original, in avante...

Quando nos ja iva retro de Polonia verso Hungaria, passante presso ille station de gasolina al frontiera slovac-hungare io habeva un sentimento disagradabile, revidente lo... Il es le melior oblidar iste evento si tosto como possibile, nonne...? Que io haberea facite, si le gruppo non habeva potite retornar pro me? Sin moneta, sin telephono durante le tres dies usque dominica, quando le gruppo ha retornate? Io ha pensate super isto plus tosto ja hic, in casa: probabilemente io haberea ite al village le plus proxime al latere de Hungaria (i. e. Tornyosnémeti) a pede pro sojornar o si necessari pernoctar ibi (primo naturalmente essayar telephonar de illac al personas al quales io telephonava in le station de gasolina in Slovachia.) Il es nam plus probabile, nonne, si alicuno non ha moneta, que on trova homine de bon intention in Hungaria e non in Slovachia qui permitte telephonar a un numero telephonic hungare, i. e. nostre casa o qui permitte pernoctar a se. De ibi, del latere hungare io haberea potite organisar le cosas melio; alora io probabilemente haberea organisate de revenir a casa in mi urbe in alicun maniera - o a mi relatives in Budapest. Io haberea incoragiate mi patre que ille me apporta per auto a casa. Ma acquirer moneta haberea essite un problema alora, durante le tempore (plure horas), quando io haberea debite attender le arrivata de mi patre... O in alicun maniera io haberea viagiate a m amita in Budapest, isto es plus proxime, que mi urbe. E in toto, il es multo ben, que il non plus ha controlo al frontieras inter Slovachia e Hungaria. Si iste evento habeva occurrite alicun annos retro, il haberea essite plus difficile organisar le affaires, proque io non mesmo habeva mi passaporto a me (io lo ha lassate anque in le bus), assi io non mesmo haberea potite revenir al latere hungare...(al minus con plus de complicationes).

E que haberea occurrite, si non mesmo habeva realisate le caso hypothetic, que mi patre me apporta per auto a casa de illac e io non pote viagiar a Budapest in alicun maniera (sin moneta isto haberea essite vermente problematic), si io haberea debite attender plus que tres dies (usque le gruppo con le bus retorna, proque de alicun ration nos non poterea reincontrar nos)...? Io sape, tote iste combinationes hypothetic es multo improbabile a realisar se al mesme tempore, ma alora io haberea debite remaner ibi in ille village o ambiente pro habitar ibi e... comenciar un nove vita...? Cercar un puera, un femina qui me haberea date moneta pro viver o usar le beneficios de viver con illa de su moneta...? E cercar un empleo in ille ambiente...? Fundar un familia proprie...? MA TOTE ISTE ULTIME PENSATAS ES SOLMENTE HYPOTHETIC! Le affaire se finiva fortunatemente. Postea hic in casa io ha meditate re istos: forsan Deo voleva monstrar me un situation, quando io es sol e non pote reciper adjuta de alicuno, solmente de me mesme, io poterea basar solmente a mi proprie "fortias", etc. A saper: io es singule, vive a mi parentes e non ha un empleo. Io depende de alteres. E recentemente vermente me occupava pensatas super tal situationes possibile futur: ecce, un tal se ha realisate in le vita real, solmente pro un breve tempore ("gratias a Deo" o "fortunatemente").